Een rechtvaardige samenleving
-
- Standpunten
- Een rechtvaardige samenleving
De rechtsstaat in Nederland staat onder druk en het vertrouwen van burgers in de overheid is laag. Dat is geen wonder. Want hoe moet je als burger de overheid vertrouwen, als diezelfde overheid jarenlang de regels van de democratische rechtsstaat aan haar laars lapt? Het toeslagenschandaal heeft tienduizenden slachtoffers gemaakt, ouders van kinderen gescheiden en levens verwoest. De Groningers zijn zowel slachtoffer van de gaswinning als van het falen van de overheid. Omwonenden van Tata Steel en Chemours hebben dagelijks te maken met giftige vervuiling. De klimaat- en natuurcrisis worden stelselmatig niet serieus genomen, waardoor zelfs de rechter eraan te pas moet komen om de overheid tot daden te dwingen. Overheidsinstituties zoals de Belastingdienst, de politie en gemeenten, die er voor de mensen zouden moeten zijn, maken zich schuldig aan discriminatie. De Partij voor de Dieren wil dat de overheid weer eerlijk en integer wordt. Wij staan voor een samenleving waarin iedereen vrij is, zolang die vrijheid niet ten koste gaat van anderen. Een samenleving waarin burgers worden beschermd tegen machtsmisbruik van overheid en bedrijfsleven. En een samenleving waarin grondrechten worden gerespecteerd.
Mensen gaan massaal de straat op om actie te eisen. Organisaties en burgers stappen naar de rechter. Zij doen een beroep op de rechtsstaat om ze te beschermen. En terecht. Nog altijd delven burgers het onderspit wanneer zij tegenover grote, machtige bedrijven en de overheid staan. Grote vervuilers kunnen jarenlang de omgeving vernietigen en vergiftigen zonder dat ze een strobreed in de weg wordt gelegd. Techbedrijven gebruiken onze meest persoonlijke gegevens voor eigen winst. Met het toeslagenschandaal en de ramp in Groningen liet de overheid zien dat haar eigen instituties onderdeel zijn van het onrecht dat mensen wordt aangedaan.
Het is tijd voor radicaal andere keuzes. Niemand is vrij, totdat we allemaal vrij zijn. De strijd voor een rechtvaardige samenleving is een strijd voor grondrechten voor iedereen. We maken een einde aan de situatie in het huidige rechtssysteem, waarbij de belangen van mensen en bedrijven de boventoon voeren omdat dieren en natuur niet vertegenwoordigd zijn. Daarom gaan we van mensenrechten naar grondrechten voor mensen, dieren en natuur.
Net zoals er geen rechtvaardigheid is zolang we discrimineren naar soort, is er geen rechtvaardigheid zolang we mensen niet werkelijk als gelijken behandelen. Artikel 1 van de Grondwet krijgt pas betekenis als overheid en samenleving daarnaar handelen, zowel in beleid als in cultuur. Discriminatie en uitsluiting zitten in de haarvaten van alle onderdelen in onze maatschappij. In het onderwijs, op de woningmarkt, in de gezondheidszorg, bij de politie en bij de overheid zelf – we zetten in op een inclusieve samenleving met mededogen en respect voor elkaar.
Digitale rechten, zoals het recht op privacy, zelfbeschikking en zelfontplooiing, worden leidend in onze omgang met digitale technologie. Digitalisering biedt steeds meer kansen, maar kent ook bedreigingen. We kunnen elkaar wereldwijd snel ontmoeten en van elkaar leren. We kunnen de tijd die we uitsparen door automatisering gebruiken voor meer tijd voor elkaar en zinvol werk. We kunnen kennis over de hele wereld met elkaar delen en zo groene transities versnellen. Als we niet oppassen, is de keerzijde echter groot. Digitale intimidatie, deepfakes en vergaande dataverzameling door multinationals en overheid zetten de privacy en veiligheid van burgers op het spel.
We werken aan het herstellen van het vertrouwen. Vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid is een essentieel onderdeel van een gezonde democratie wanneer de zittende macht weigert om fundamentele rechten te beschermen. We brengen wet- en regelgeving rondom demonstraties in lijn met internationale mensenrechten en de handhaving gaat deze rechten respecteren. Integer bestuur krijgt vorm door de lobbymacht van multinationals, de agro-industrie en andere commerciële en financiële belangen in te perken en burgerparticipatie te versterken.
Inclusieve samenleving
De Partij voor de Dieren staat voor een samenleving waarin iedereen vrij kan leven, zolang die vrijheid niet ten koste gaat van anderen. Gelijke behandeling van iedereen is een grondrecht en een voorwaarde voor een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt. Ongeacht onze etnische achtergrond, nationaliteit, sociale klasse, godsdienst, opvattingen, sekse, taal, seksuele oriëntatie, genderidentiteit, leeftijd, mentale en fysieke mogelijkheden en beperkingen en gezondheid zijn we gelijkwaardig. De overheid moet discriminatie en uitsluiting krachtig bestrijden. Democratische zeggenschap en een toegankelijke rechtspraak zijn belangrijke fundamenten voor een vrije samenleving.
Helaas zijn vrijheid en gelijkwaardigheid niet vanzelfsprekend. Artikel 1 van de Grondwet - iedereen is gelijk voor de wet - krijgt pas betekenis wanneer de overheid ernaar handelt. Dat is een eeuwenoude strijd, waarvan het bedroevend is dat die nog steeds gevoerd moet worden. De overheid laat steken vallen, en schuift het probleem op het bord van de burger. Een steeds grotere beweging legt tegelijkertijd bloot waar discriminatie en racisme geworteld zitten in onze samenleving. Dat moeten we onder ogen zien, en dat moeten we oplossen, de overheid voorop.
Recht op gelijke behandeling
Er is meermaals bewezen dat er binnen de overheid sprake is van institutioneel racisme en uitsluiting. Denk bijvoorbeeld aan het toeslagenschandaal, te lage schooladviezen voor kinderen van kleur en racisme bij de politie. Hoewel weinig mensen bewust discrimineren, komen racisme en andere vormen van discriminatie veel voor. Zowel zichtbaar als onzichtbaar verweven in onze systemen en structuren. Het is tijd voor zelfreflectie en een daadkrachtige aanpak vanuit de overheid. Daarnaast ziet de Partij voor de Dieren zelfbeschikking, mededogen en kansengelijkheid als belangrijke maatstaven binnen onze samenleving. Iedereen moet gelijke kansen krijgen en zich vrij en veilig kunnen voelen.
5 concrete plannen
Recht op je eigen keuzes
De Partij voor de Dieren hecht grote waarde aan het recht op zelfbeschikking zoals het recht op controle over je eigen leven en lichaam, het recht op houden van wie jij wilt, het recht om te geloven waarin jij wilt en het recht om je te presenteren zoals je wilt. De rol van de overheid is om dat recht te beschermen en te faciliteren. Daarbij hoort investeren in gelijke kansen, gelijke behandeling en toegang tot goede informatievoorziening op basis waarvan mensen hun eigen keuzes kunnen maken.
8 concrete plannen
Veiligheid en toegang tot het recht
De rechtsstaat staat onder druk. Door bezuinigingen op politie en justitie zijn er te weinig agenten op straat, is er te veel werk voor rechters en officieren en is de toegang tot het recht niet verzekerd.
7 concrete plannen
- Toegankelijke en vergroening rechtspraak
- Verbod consumentenvuurwerk
- Meer aandacht slachtoffers nabestaanden
Rechten en veiligheid in de digitale wereld
Digitalisering brengt ons veel. We kunnen makkelijk in contact blijven met elkaar, efficiënter werken en hebben een ongelofelijke hoeveelheid informatie binnen handbereik. De nadelen van digitalisering worden echter ook steeds duidelijker. Digitale technologie gebruikt steeds meer energie en water, nepnieuws maken en verspreiden was nog nooit zo makkelijk, bedrijven hebben steeds meer gegevens en macht en de Autoriteit Persoonsgegevens concludeerde dat inmiddels iedereen ervan uit moet gaan betrokken te zijn geweest bij een datalek. De snelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) maakt extra duidelijk dat er nieuwe regels moeten komen. We zorgen dat de positieve kansen, bijvoorbeeld op een betere gezondheidszorg en effectiever klimaatbeleid, benut worden terwijl we de risico’s beperken. Om burgerrechten, privacy, duurzaamheid en het publieke belang goed te regelen, gaan we bedrijven strenger aanpakken en dataminimalisatie en databescherming meer prioriteit geven.
6 concrete plannen
- Krachtig optreden tegen internetcensuur
- Ontwikkelingen digitale euro onderzoeken
- Voorzichtige omgang elektromagnetische velden en 5G
Integere overheid
Een goed functionerende overheid is open, transparant en biedt gelijke kansen voor iedereen. De Partij voor de Dieren is er voor al die burgers die tegen de klippen op vechten tegen het systeem. We zorgen ervoor dat de overheid de belangen van de burger weer op de eerste plaats zet.
2 concrete plannen
Democratische vernieuwing
Onze democratie is van grote waarde. We zijn met zijn allen verantwoordelijk voor het behoud van de democratie. Maar veel mensen voelen zich niet meer gehoord door de politiek. Er is een groot verschil in lobbymacht tussen commerciële belangen aan de ene kant en burgers en het maatschappelijke middenveld aan de andere kant. De enorme invloed van grote vervuilers, multinationals, de agro-industrie en de financiële sector ondergraaft en vertraagt stelselmatig alle positieve verandering voor het welzijn van mens, dier en hun leefomgeving. De Partij voor de Dieren pakt die scheve verhouding aan. Zo krijgen verschillende vormen van burgerparticipatie een prominentere plaats, en mensen krijgen meer zeggenschap over hun directe leefomgeving. Het investeren in vroege burgerparticipatie verdient zich terug door meer begrip voor beslissingen en veel tijdwinst door het voorkomen van lange en dure bezwaarprocedures.
4 concrete plannen
- Lokale en regionale politieke organen
- Modernisering koningshuis
- Vernieuwing Tweede Kamer en ministeries