Bijdrage Teunissen aan debat over EU-Klimaatdoel 2040

Voorzitter,

Ik roep het graag in herinnering. Nederland heeft zich gecommitteerd aan het Klimaatakkoord van Parijs. Dat betekent dat Nederland een eerlijke bijdrage levert aan het beperken van de wereldwijde gemiddelde temperatuurstijging tot ruim onder 2 °C ten opzichte van het preindustriële niveau en ernaar te blijven streven de stijging te beperken tot 1,5 °C. Landen zijn verplicht om ‘een zo hoog mogelijk ambitieniveau’ na te streven. Rijke landen die geprofiteerd hebben van decennialang ongebreideld uitstoten, zoals Nederland, moeten hun uitstoot sneller terugdringen dan het mondiale gemiddelde. Als we die historische uitstoot meetellen, is het CO2 budget van Nederland al op. Als we uitgaan van scenario’s op basis van de welvaart dan moet de Nederlandse uitstoot in Nederland al zwaar negatief zijn en zouden we veel moeten bijdragen aan CO2 terugdringen in andere landen.

Voorzitter, de Europese wetenschappelijke klimaatraad concludeert dat de EU moet streven naar 95% reductie in plaats van het nu gestelde doel van 90% en dat ze daarnaast ook internationale maatregelen moet treffen. Voorzitter, is de minister het met de Partij voor de Dieren eens dat Nederland zijn verantwoordelijkheid moet nemen en moet pleiten voor met een ambitieuzer klimaatdoel voor de EU in 2040? En wil de minister dit verankeren in de klimaatwet?

Ik benadruk dat we dat niet voor de lol doen. Alles wat we nu niet terugdringen op korte termijn, leidt tot veel hogere kosten later. Nu al staat het water ons aan de lippen, en vooruitschuiven leidt alleen maar tot onoplosbare problemen in de toekomst. Daarmee kunnen we komende generaties niet opzadelen, is ook de dringende oproep van de Partij voor de Dieren richting partijen die hier pleiten voor een lager reductiedoel.

Voorzitter, dan wil ik het nog hebben over de term “netto” in de reductiedoelstelling. Dat klinkt als een nepoplossing en dat is het ook. We moeten zorgen dat we het hebben over daadwerkelijke reductie van emissies en niet meegaan in greenwashing door netto vastlegging van kooldioxide in landgebruik en permanente verwijdering van kooldioxide door opslag in de vorm van CCS of CCU als de heilige graal te zien.

Emissiereducties mogen niet vervangen worden door het planten van bomen of opslag ondergronds. De afvang van CO2 is bij CCS onvolledig en bij de winning en het transport van fossiele energiedragers komen grote hoeveelheden broeikasgassen vrij die met CCS niet voorkomen kunnen worden. Met het inzetten op CCS ontstaat zo het risico van een fossiele lock-in en het vertraagt de broodnodige transitie naar werkelijk duurzame oplossingen, zoals energiebesparing en zon en wind.

Dan, voorzitter, willen we nog wijzen op een aantal dingen die op Europees niveau geregeld moet worden, omdat het hier in Nederland als excuus gebruikt om er niks aan te doen. Om te beginnen het herdefinieren van biomassa naar wat het is: een vervuilende techniek waarvoor op grote schaal bossen worden gekapt, dus niet het duurzame label wat er nu op geplakt wordt.

Tot slot, voorzitter, wil ik hier een beroep doen op politici in Nederland en Europa om niet langer te buigen voor lobby van de grote agro-industrie. Boeren hebben recht op een perspectief en moeten worden geholpen met het omschakelen naar duurzame landbouw. Laten we niet dezelfde fout maken die al decennia gemaakt wordt met pappen en nathouden. Laten we eerlijk zijn over het feit dat ook de landbouw emissies moet terugdringen, anders halen we de klimaatdoelen niet. Nu wordt keer op keer in rapporten vastgesteld dat er klimaatdoelstellingen zouden moeten zijn voor de landbouw, maar het gebeurt elke keer toch weer niet. In Nederland was vorig jaar zelfs een stijging in emissies uit landbouw te zien. Wanneer gaan we deze sector ook serieus onder de loep nemen en strengere eisen stellen aan duurzaamheid? Is de minister bereid voor Nederlandse klimaatdoelstellingen ook te kijken naar een reductiedoelstelling voor de landbouw? Zonder verduurzaming van de landbouw gaan we zelfs het voorgestelde EU-klimaatdoel voor 2040 niet halen.