Jonge gezinnen zeggen weer letterlijk en figuurlijk te kunnen ademhalen als ze meer rust en ruimte om zich heen krijgen. De trend die voor corona al was ingezet zette door: meer mensen zoeken een woning buiten de stad. Er is in Nederland voldoende ruimte om te zorgen voor goede, betaalbare woningen in een prettige leefomgeving. Daarvoor is wel nodig dat de politiek de moed opbrengt om heldere keuzes te maken. De Partij voor de Dieren maakt die keuze: in plaats van monoculturen voor de veehouderij, creëren we natuur en ruimte om te wonen. Zo zorgen we voor een gezonde en groene woonomgeving, waarin mensen prettig met elkaar kunnen samenleven in betaalbare woningen in ruim opgezette groene buurten.
Een dak boven je hoofd is een basisrecht voor iedereen. Toch hebben veel mensen moeite om een woning te vinden. De woningnood is historisch groot. Om dat op te lossen zullen er tot 2030 een miljoen woningen bij moeten komen. De ‘vrije woningmarkt’ blijkt vooral vrij voor huisjesmelkers en speculanten, gewone kopers en huurders hebben het nakijken. Daar komt bij dat het huidige huizenbestand niet is ingesteld op de demografische ontwikkelingen van de toekomst. Er is meer behoefte aan woningen voor alleenstaanden, maar ook aan meergeneratiewoningen, waarbij kinderen en (groot)ouders samen wonen en voor elkaar zorgen. Vrije woningmarkt? Het wordt weer tijd voor volkshuisvesting!
Daarnaast ligt er een grote uitdaging in het verduurzamen van onze woningen en het vergroenen van de leefomgeving. Om de klimaatdoelen te halen én om de gevolgen van de klimaatverandering, zoals hogere temperaturen en hevige regenbuien, op te vangen. De afgelopen jaren is hier te weinig aan gedaan: de buitenruimte versteent, bomen worden gekapt en zonnepanelen op woningen zijn helaas nog steeds eerder uitzondering dan regel.
De Partij voor de Dieren wil het woningtekort op een duurzame manier oplossen. We willen dat studenten betaalbaar op kamers kunnen in omgebouwde kantoorpanden en flexwoningen, jonge gezinnen een huur- of koopwoning vinden die bij hun gezinssituatie past, geboren stedelingen niet langer uit de stad worden verdreven en ouderen terechtkunnen in gelijkvloerse seniorenwoningen. Dat vraagt om radicale keuzes. Met kleine ingrepen redden we het niet. We kunnen passende woningen alleen voor iedereen mogelijk maken als we de ruimte in Nederland beter verdelen. Het is niet uit te leggen waarom we in Nederland de slager en de melkboer van de wereld willen zijn, die kaas exporteert naar Canada en varkens naar China, terwijl er te weinig ruimte overblijft voor de Nederlandse bevolking om te wonen en te recreëren en de biodiversiteit dramatisch afneemt. Maar liefst twee derde van alle grond in Nederland wordt gebruikt voor landbouw. In veel gevallen voor het verbouwen van veevoer dat daarmee niet alleen de beschikbare ruimte letterlijk opslokt, maar ook enorme uitstoot van fijnstof, stikstof en broeikasgassen faciliteert. Al die grote groene vlaktes met Engels raaigras en snijmais, waar verder niets groeit, dienen geen enkel ander doel dan het voeden van het veel te grote aantal dieren in de veehouderij en ontnemen mensen, dieren, bomen en planten de ruimte voor een natuurlijke leefomgeving. Tegelijkertijd is er grote schaarste aan woningen en natuur. Daar liggen kansen: door minder dieren in de veehouderij te houden maken we ruimte vrij om de Nederlandse landbouwgrond om te vormen. Voor het grootste deel tot natuur, maar ook voor een deel naar woningbouw zodat we aan de bouwopgave kunnen voldoen. Samen met het omvormen van transformatiegebieden naar woonwijken en het verdichten van steden waar dit nog mogelijk is zonder het groen en de leefbaarheid aan te tasten, levert dit genoeg ruimte op om de benodigde woningen op betaalbare wijze en met een kwaliteitsimpuls voor het landschap te realiseren. We scheppen ruimte voor de natuur en voor woningbouw, zonder dat er iemand iets aan tekortkomt en we verbeteren tegelijk het leefklimaat, de woonomgeving en de biodiversiteit.
De Partij voor de Dieren wil dat banken verplicht worden mee te werken aan een verruimde mogelijkheid tot het boetevrij aflossen van bestaande hypotheken.
Door de economische crisis zijn veel bouwprojecten stopgezet en liggen veel voormalige bouwterreinen braak. Deze terreinen zijn bij uitstek geschikt voor kleinschalige bewonersinitiatieven en kunnen de leefbaarheid in de wijk vergroten. Omwonenden moeten actief betrokken worden bij de herontwikkeling van braakliggende terreinen, bijvoorbeeld voor stadslandbouw, natuurontwikkeling of collectief beheerde parken en natuurspeelplaatsen. In de tussentijd kunnen terreinen ingericht worden als bijenveld.
De Partij voor de Dieren wil dat de overheid herstel van cultuurlandschappen bevordert, onder meer door renovatie of aanleg van akkerranden en houtwallen.
De Partij voor de Dieren wil af van de huidige fiscale prikkels die het hebben van schulden stimuleren en die het aflossen van een hypotheek beboeten. Banken moeten verplicht worden om mee te werken aan een verruimde mogelijkheid voor het boetevrij aflossen van bestaande hypotheken.
We willen dat de hypotheekrente-aftrek mogelijk blijft tot een bedrag van 350.000 euro. De hypotheekrente-aftrek voor bedragen daarboven wordt stapsgewijs afgeschaft. Tegelijkertijd wordt ingezet op wonen weer betaalbaar maken.
We willen dat de overdrachtsbelasting gedifferentieerd blijft: beleggers betalen meer, bewoners betalen minder. Om de transitie naar een duurzame samenleving te versnellen, pleiten wij voor het (deels) terugstorten van de overdrachtsbelasting als kopers binnen een jaar hun huis energieneutraal hebben gemaakt.
De Partij voor de Dieren is geen voorstander van het kraakverbod. Het kraken van leegstaande panden wordt veroorzaakt door een nijpend tekort aan betaalbare woningen voor studenten en starters. Er dient geïnvesteerd te worden in betaalbare woningen. Bestaande woningen die langdurig leegstaan (bedrijfs- en kantoorpanden) dienen een nieuwe bestemming te krijgen als starterswoningen.
De Partij voor de Dieren wil meergeneratiewonen aanmoedigen. Zorg en ondersteuning van ouderen, kinderen en mensen met een beperking moet in de eigen wijk kunnen plaatsvinden. Dit stimuleert de sociale samenhang en gaat eenzaamheid tegen. Tegelijkertijd levert het een besparing in de zorgkosten op.
De Rijksoverheid moet herbestemming van monumenten bevorderen en gemeenten stimuleren om cultuurhistorische en archeologische waardekaarten op te stellen. Historisch waardevolle panden moeten niet gesloopt worden.
De Partij voor de Dieren wil de woningmarkt geleidelijk hervormen. In het kader van deze hervormingen willen wij scheefwonen ontmoedigen. Wie met een goed inkomen een sociale huurwoning bezet houdt, moet meer huur betalen, om de doorstroom te bevorderen.
De Partij voor de Dieren is ervan overtuigd dat tradities niet statisch zijn, maar altijd meebewegen met hun tijd. Dat geldt ook voor het Sinterklaasfeest. Door een kleine aanpassing door te voeren en te kiezen voor bijvoorbeeld een roetveegpiet, kan de figuur van Zwarte Piet worden ontdaan van (onbedoelde) discriminerende en stereotyperende kenmerken. De Partij voor de Dieren is het eens met de Kinderombudsman, die zegt dat Zwarte Piet kan bijdragen aan pesten, uitsluiting of discriminatie en daarmee in strijd is met het Kinderrechtenverdrag. Door Zwarte Piet te ontdoen van stereotype kenmerken, maar de breed gedragen onderdelen van de traditie te behouden, moet het mogelijk zijn elkaar te vinden in plaats van te kwetsen. Zo kunnen we zorgen dat Sinterklaas het kinderfeest wordt zoals het bedoeld is: een groot plezier voor álle kinderen.
De Partij voor de Dieren wil dat huurders van (studenten)kamers recht krijgen op huurtoeslag als de huur voldoet aan het puntensysteem. Waar een tekort aan studentenwoningen is, moeten snel duurzame woningen gerealiseerd worden, bij voorkeur in leegstaande (kantoor)gebouwen.
De Partij voor de Dieren wil dat de overheid stimulerend beleid voert om ‘tiny-houses’ (verplaatsbare kleine huizen) mogelijk te maken.
Wie bestaande woningen wil vervangen door kleinere of op eigen erf een tiny-house wil bouwen als meergeneratiewoning mag niet belemmerd worden indien het totale bebouwde oppervlak niet toeneemt.
De leegstand van kantoren en bedrijfsgebouwen in Nederland blijft maar toenemen. De Partij voor de Dieren vindt dat in plaats van nieuwbouw, leegstaande gebouwen via renovatie en herontwikkeling nieuw leven moet worden ingeblazen. Nieuwbouw van kantoren moet worden gestopt. Leegstaande kantoorpanden worden niet langer fiscaal gestimuleerd via verlaagde OZB-belasting, maar na een half jaar leegstand wordt een leegstandsheffing opgelegd.
Het moet daarnaast makkelijker worden om lege kantoorpanden een andere functie te geven, zoals wonen.
Het kraken van leegstaande panden wordt veroorzaakt door een nijpend tekort aan betaalbare woningen voor studenten en starters. Er dient geïnvesteerd te worden in betaalbare woningen. Bestaande woningen die langdurig leegstaan (bedrijfs- en kantoorpanden) dienen een nieuwe bestemming te krijgen als starterswoningen.
De melding van leegstaande kantoorpanden en winkelruimten moet verplicht worden en er moet een onderhoudsplicht voor gebouwen komen die gebruikt worden voor antikraak.
De Partij voor de Dieren vindt dat woningcorporaties een belangrijke maatschappelijke taak vervullen: het bieden van goede en betaalbare huurwoningen. Wel zien we dat deze taak bij veel woningcorporaties uit beeld is geraakt als gevolg van de verzelfstandiging en gebrek aan adequaat toezicht.
De Partij voor de Dieren wil dan ook dat de privatisering van woningcorporaties wordt teruggedraaid, en dat grote woningcorporaties worden opgesplitst. We willen dat de bewoners via versterkte inspraak meer invloed krijgen op het beleid van de woningcorporatie. Ook vinden we het belangrijk dat woningen beter geïsoleerd worden, het liefst wekt elke woning bovendien zijn eigen energie op. Dat levert milieuwinst, banen en een lagere energierekening op.
We vinden dan ook dat woningcorporaties jaarlijks een deel van hun woningbestand zouden moeten isoleren. De verhuurdersheffing zal dat niet dichterbij brengen.
In dit geval is dat naar alle waarschijnlijkheid gebeurd op een markt waar wilde dieren werden verhandeld en gedood. Het overslaan van het virus heeft een wereldwijde epidemie met vele dodelijke slachtoffers als gevolg. De crisis die hieruit voortvloeit raakt iedereen. Onzekerheden en zorgen over gezondheid, veiligheid, voedsel en inkomen vragen om solidariteit en effectieve maatregelen. Dat betekent dat we de verspreiding van het virus moeten beperken en de zorg bereikbaar moeten houden voor wie zorg nodig heeft, met de beste kennis die er is. Daarbij moeten we varen op de kennis van experts en wetenschappers. Voor de Partij voor de Dieren is het van groot belang dat de maatregelen van het Kabinet in lijn zijn met adviezen van zowel nationale als internationale deskundigen, waaronder de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Zorgvuldig versoepelen
Het coronavirus is een ernstig virus dat vele slachtoffers heeft gemaakt, en waarvan als een paal boven water staat dat de verspreiding voorkomen moet worden. Tegelijkertijd zien we dat de mentale en sociale gevolgen van de coronamaatregelen groot zijn. Mensen zijn sociale wezens, en worden door de coronamaatregelen beperkt in hun contacten. Deze inperkingen leiden tot mentale klachten, en zelfs tot meer depressies en suïcides. Ook deze gevolgen van de coronamaatregelen wil de Partij voor de Dieren niet negeren, en daarom vraagt elke maatregel om een zorgvuldige afweging: in hoeverre is deze effectief tegen het indammen van het virus, en welke gevolgen heeft het voor mensen?
Daarom steunt de Partij voor de Dieren veelal de inperkingen, maar bekijken wij wel bij elke maatregel afzonderlijk wat de neveneffecten zijn. Dit was bijvoorbeeld ook de reden dat de Partij voor de Dieren tegen de avondklok heeft gestemd: voor alleenstaanden werd het steeds moeilijker om andere mensen te zien.
Houd de zorg beschikbaar
Er moet alles aan gedaan worden om de verspreiding van het coronavirus te beperken en zorg beschikbaar te houden. Hiervoor is het noodzakelijk om in te zetten op het verminderen van het aantal ziektegevallen, om zo onder de kritische grens te kunnen blijven van wat onze zorg aankan. Het is belangrijk dat zowel mensen die getroffen zijn door het coronavirus, maar ook de mensen die om andere redenen zorg en behandeling nodig hebben deze kunnen krijgen. Zorg- en hulpverleners moeten hun werk veilig kunnen blijven uitvoeren; het Kabinet moet zich maximaal inspannen om te voorzien in voldoende beschermende materialen, waaronder beschermende kleding en mondkapjes.
Om zorg voor dieren ook toegankelijk te houden, wil de Partij voor de Dieren dat dierenartsen, dierenverzorgers en dierenambulancepersoneel toegevoegd worden aan de lijst van vitale beroepen waardoor hun kinderen opgevangen kunnen worden in perioden waarin scholen en kinderdagverblijven gesloten zijn.
Voorkom nieuwe zoönose-uitbraken
Naast het nemen van maatregelen om de huidige coronapandemie te bestrijden, wil de Partij voor de Dieren dat het Kabinet inzet op het voorkomen van nieuwe uitbraken van dierziekten. Niet alleen de handel en consumptie van wilde dieren vormen een belangrijk risico voor de uitbraak van nieuwe zoönosen (op de mens overdraagbare dierziekten). Tal van vooraanstaande (Nederlandse) virologen wijzen nadrukkelijk naar de vee-industrie als een van de grootste risico’s die er voor de (wereldwijde) volksgezondheid zijn. Driekwart van de nieuwe infectieziekten is immers afkomstig van dieren, waaronder Ebola, MERS, de Mexicaanse griep (varkensgriep), HIV, SARS, Q-Koorts, ESBL, MRSA, TBC en nu dit coronavirus COVID-19.
Om mens en dier te beschermen moet de wijze waarop we met dieren omgaan drastisch veranderen. Nederland zal, als meest vee-dichte land ter wereld, een voortrekkersrol moeten nemen om dat risico te minimaliseren. Het huidige veehouderijsysteem - waarin niet het welzijn van dieren maar maximale productie voorop staat - werkt dierziekten in de hand. Ook daarom wil de Partij voor de Dieren dat er een einde komt aan de bio-industrie en dat het aantal dieren in de veehouderij met 70% wordt verminderd.
Daarbij zorgt de grootschalige en wereldwijde ontbossing ervoor dat dieren die hun leefgebied hadden in die bossen en mogelijk zoönosen bij zich dragen op zoek moeten naar andere leefgebieden. Vaak zal dat zijn in gebieden waar ook mensen leven. Om de ontbossing een halt toe te roepen moet er een importverbod komen op producten afkomstig uit gebieden waar de natuur recent heeft moeten wijken voor landbouwgrond, zoals palmolie en soja voor veevoer. Ook moet de handel en consumptie van wilde dieren onmiddellijk worden verboden. De rol van de financiële wereld, die een groot belang heeft deze praktijken in stand te houden, moet ontmaskerd en aangepakt worden.
De Nederlandse veehouderij is vanwege de dreiging van zoönosen een onacceptabel groot risico voor de volksgezondheid. Dat blijkt uit een uitgebreid rapport waar de Tweede Kamer op initiatief van de Partij voor de Dieren om gevraagd had. Door onder meer de enorme aantallen dieren in stallen, door kippenhouderijen in de nabijheid van waterrijke gebieden en door de ontbossing in landen elders voor ve...