Schrif­te­lijke inbreng Partij voor de Dieren SO JBZ-Raad onderdeel vreem­de­lingen- en asiel­beleid

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de stukken en willen de regering nog enkele kritische vragen voorleggen.

EU-Migratiepact

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie constateren dat er een voortgangsrapportage inzake de onderhandelingen over het EU-migratiepact op de agenda van de JBZ-raad staat. Er is een groot aantal twistpunten op te lossen en een definitief pact is nog niet in zicht. De leden maken zich grote zorgen over het gebrek aan een oplossing voor de mensonterende situatie aan de Europese buitengrenzen. Bent u bereid om in de tussentijd met een groep welwillende landen te gaan werken aan onmiddellijke evacuatie en herverdeling van de mensen die vast zitten op de Griekse eilanden en zo nee, waarom niet? Erkent u dat de huidige situatie een humanitaire ramp behelst en dat spoed geboden is?

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie maken zich zorgen over de bouw van (semi) gesloten centra op de Griekse eilanden. Erkent u dat detentie van mensen die bescherming zoeken in strijd is met artikel 5 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens? Erkent u ook dat detentie van kinderen boven de 12 jaar strijdig is met het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind? Bent u bereid bij de JBZ-Raad te pleiten voor humane, open opvangvoorzieningen?

Pushbacks

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie steunen het onderzoek van het Europees Parlement naar de betrokkenheid van Frontex bij pushbacks. De leden willen dat de onderste steen boven komt.

De leden zijn geschrokken van de recente berichtgeving dat Griekenland een infrastructuur voor pushbacks lijkt te hebben opgezet.[1] Zij zijn tevens geschrokken van de berichtgeving dat groepen vluchtelingen zouden zijn mishandeld door de Bulgaarse politie.[2] Kunt u de berichtgeving bevestigen dan wel ontkennen? Kunt u Griekenland en Bulgarije hierop aanspreken tijdens de JBZ-Raad?

Ook lezen de leden dat een Nederlandse filmploeg is meegenomen en ondervraagd bij de Grieks-Turkse grens. Persvrijheid is een beschermd recht in de Europese Unie. Bent u bereid Griekenland hierop aan te spreken tijdens de JBZ-Raad? Hoe garandeert u de persvrijheid en de veiligheid van de filmploeg aan de Grieks-Turkse grens?

AIV-advies

Kunt u beschrijven op welke punten het AIV-advies ‘Het Europese asielbeleid: twee grote akkoorden om de impasse te doorbreken’ (117) van 1 december 2020 en de inzet van het kabinet uiteenlopen?

Grondoorzaken

De leden van de Partij voor de Dieren-fractie willen aandacht vragen voor de grondoorzaken van migratie, zoals klimaatverandering en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen. Zij lezen dat de Europese Commissie inzet op voortzetting van het huidige beleid rondom grondoorzaken, slechts gericht op humanitaire hulp in de regio. Zij lezen dat het AIV-advies niet ingaat op grondoorzaken. Zij constateren tevens dat de inzet van de regering zich met name richt op armoedebestrijding en ongelijkheid. Met het oog op de verwoestende gevolgen van klimaatverandering vinden zij dit geen toekomstbestendige inzet.

Recent onderzoek van de Wereldbank laat zien dat de komende dertig jaar 140 miljoen mensen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika op de vlucht zullen slaan als gevolg van klimaatverandering. De meeste klimaatvluchtelingen zullen in de regio op zoek gaan betere leefomstandigheden door toenemende droogte, overstromingen, voedselonzekerheid, natuurrampen of conflict veroorzaakt door een tekort aan natuurlijke hulpbronnen. Echter 85% van de mensen die hun land zijn ontvlucht worden momenteel al opgevangen in ontwikkelingslanden. Veel van deze ontwikkelingslanden zijn al overbelast en kunnen een toekomstige crisis niet aan. Toenemende aantallen klimaatvluchtelingen zullen bij de EU aankloppen voor bescherming. Houdt u rekening met een toename van het aantal klimaatvluchtelingen en zo ja met welke aantallen? Hoe gaat Nederland hierop anticiperen?

Nederland en de EU dragen zelf bij aan het (indirect) veroorzaken van migratiestromen. Niet alleen door de tekortschietende aanpak van de klimaatcrisis, maar ook door de neoliberale handelspolitiek en de winning van conflictgrondstoffen. De leden zullen hiervan twee voorbeelden geven.

Uit een recent onderzoeksrapport van Oxfam blijkt dat EU-beleid richting Noord-Afrika en met name Tunesië en Marokko, gericht op zowel handelsliberalisatie als het tegengaan van reguliere en irreguliere migratiestromen, inconsistent is.[3] De handelsagenda van de EU belemmert economische ontwikkeling en veroorzaakt werkeloosheid in Marokko en Tunesië. Het resultaat is dat de handelsagenda onbedoeld bijdraagt aan het stimuleren van economische migratie, terwijl de EU met haar migratieagenda migratiestromen juist wil tegengaan en het zoeken naar werk in de EU voor migranten juist verhinderd. Kent u dit rapport en wat is uw reactie daarop?

De Nederlandse regering heeft een exportkredietverzekering verstrekt aan het Nederlandse bedrijf Van Oord om de financiële risico’s van een gaswinningsoperatie in Mozambique te dekken. De gaswinning in de regio heeft geleid tot een escalatie van geweld en heeft al aan 2600 Mozambikanen het leven gekost. 700.000 mensen zijn op de vlucht voor het geweld.[4] Erkent u dat dit een pijnlijk voorbeeld is van de manier waarop de winning van fossiele brandstof, met steun van de Nederlandse overheid, niet alleen bijdraagt aan de verergering van de klimaatcrisis maar ook aan vluchtelingenstromen?

Deze voorbeelden zijn onderdeel van een groter probleem. De leden constateren dat de Monitor Brede Welvaart de waarschuwing draagt dat het Nederlandse economische systeem in den brede andere waarden elders op de wereld bedreigt. De leden constateren dat de regering de daaruit voortvloeiende eigen verantwoordelijkheid in de aanpak van grondoorzaken van migratie slechts afkoopt door middel van ontwikkelingshulp (veelal in het teken van migratiemanagement) en zich niet inzet voor een bredere aanpak bij haar inzet voor een nieuw Europees migratiebeleid. De leden vinden dat een grote omissie. Bent u bereid de aanpak van grondoorzaken van migratie breder te bezien en de Europese en Nederlandse bijdrage aan het (indirect) veroorzaken van migratiestromen in kaart te brengen?

[1] https://nos.nl/artikel/2382945-griekenland-lijkt-infrastructuur-voor-pushbacks-te-hebben-opgezet

[2] https://nos.nl/artikel/2382822-griekse-politie-verhindert-dat-nederlandse-filmploeg-pushback-filmt

[3] https://oxfamilibrary.openrepository.com/bitstream/handle/10546/621094/bp-eu-maghreb-trade-migration-policies-111120-en.pdf;jsessionid=71F438F67FCC8894250140318381995C?sequence=1

[4] https://www.nrc.nl/nieuws/2021/05/18/geweld-in-mozambique-was-geen-zorg-voor-financien-a4044047