Bijdrage Partij voor de Dieren aan AO over misstanden VWA

Voorzitter,

De minister zei tijdens het spoeddebat over diertransporten van 12 september: Over de motie Thieme c.s. met de vraag aan de regering om een onafhankelijk onderzoek te doen naar de positie en werkdruk bij de VWA keuringsartsen, de bestuurlijke verhouding en de verbeterpunten om de effectiviteit van de controle en handhaving van veetransporten te vergroten. Ik zie daarvoor geen enkele aanleiding en heb daaraan ook geen behoefte. Derhalve ontraad ik de Kamer om voor deze motie te stemmen’.

“Niemand zet z’n carrière op het spel voor kippen”, stelt oud-keurmeester Anton Breunis in NRC. ’ artsen worden niet betaald om exporten voor te bereiden, er is onvoldoende kennis en ervaring, de bereikbaarheid van instructies via internet deugt niet. Er is een fundamentele weerzin in de hogere regionen van de VWA om tegen bedrijven op te treden”.

De VWA functioneert niet en het gebrek aan controles wordt door de vleessector gebruikt om dieren ongegeneerd te kunnen mishandelen en te misbruiken. Ook nu zijn de dieren weer de dupe van een falende overheid. De overheid staat erbij en kijkt ernaar. Al een jaar.

In een rapport van januari 2007 wordt een vernietigend beeld geschetst over het disfunctioneren van de VWA. Via betrouwbare bronnen weten we dat de VWA het rapport aan de hoogste ambtenaren bij LNV heeft aangeboden. Volgens LNV zijn op basis van het rapport al aanpassingen in de VWA organisatie doorgevoerd. Het is volstrekt ongeloofwaardig dat minister Verburg het rapport niet zou kennen. De inhoud is keer op keer voor de kamer verzwegen, door of via de minister. Naar aanleiding van zeven sets Kamervragen van onze partij en de twee spoeddebatten over veetransporten is beschikbare informatie over het functioneren van de VWA achtergehouden.
Of de minister welbewust of uit onwetendheid heeft gelogen, is politiek gezien niet van belang. De Kamer is bij herhaling verkeerd geïnformeerd. Een politieke doodzonde.
Welke consequenties verbindt deze minister hieraan voor zichzelf en de betrokken ambtenaren? Vindt de minister zelf dat ze de Kamer juist en volledig heeft geïnformeerd?

Uw ministerie heeft de opsteller van het rapport een spreekverbod opgelegd. Waarom eigenlijk? De afgelopen weken, hebben voormalig medewerkers van de VWA en de AID mij gebeld om nog meer misstanden te rapporteren. Zij voelden zich door de top tegengewerkt in hun strijd tegen de misstanden op veemarkten, slachthuizen en tijdens transporten. Onderzoeksresultaten worden genegeerd en VWA dierenartsen niet aangesproken op hun disfunctioneren. Zij hadden zelfs de gelegenheid om AID controleurs te intimideren. Angstige getuigen vertellen over corruptie, intimidatie en tegenwerking door VWA dierenartsen en hun leidinggevenden.
Het is tijd voor een parlementair onderzoek naar het toezicht op de vee en vleessector en de onafhankelijkheid daarvan. Ik zal daar een voorstel voor indienen.
De structurele problemen zijn bij de minister niet bekend, zo stelt ze.
Het wordt tijd dat LNV gaat beseffen dat ze niet het verlengstuk kan zijn van de vee- en vleessector. Het is ongehoord is dat hoge ambtenaren van het ministerie zich verlagen tot handjeklap met een vleessector die keer op keer de regels met voeten treedt, in plaats van te werken aan verbetering van de situatie van dieren op transport, op veemarkten en in slachthuizen, zo vertelde een anonieme, hoge functionaris van de VWA me.

Sinds 2006 is er een lucratief contract voor de vleesindustrie afgesproken en heeft de VWA de controles voor een groot deel uitbesteed aan het private bedrijf BV Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (BV KDS). ‘Dat was goedkoper voor de sector’. De slager die letterlijk zijn eigen vlees mag keuren!
We kunnen het geprivatiseerde onderdeel van de VWA-taken niet buiten beschouwing laten bij een schandaal dossier als dit. Ik wil meer weten van de minister , ie er achter deze BV zit. Wie zijn de eigenaren, bestuursleden en functionarissen van BV KDS en stichting administratiekantoor BV KDS en het moederbedrijf Centraal Bureau Slachtveediensten (BV CBS)? Klopt het dat de stichtingen niet eens aan hun eigen statutaire vereisten voldoen? Hoe kan een club die zelf de regels niet naleeft regels bij anderen controleren? Hoe wordt belangenverstrengeling voorkomen? Kan de minister aangeven of het rechtmatig is dat controles worden uitbesteed aan een BV met winstoogmerk, terwijl Europa alleen uitbesteding van VWA taken aan een onafhankelijke stichting toestaat? Kan de minister aangeven of de overheid financiële bijdrages levert aan BV KDS of BV CBS en of deze bedrijven vennootschapsbelasting betalen? Ik wil ook van de minister weten hoe de opsplitsing van de VWA is verlopen in 2005 en wat de ervaringen zijn van het huidige functioneren. Hoe vinden de de post mortem keuringen op dit moment plaats en is daar een VWA arts bij aanwezig of alleen een KDS assistent?

de minister wil akkoord gaan met het door de sector voorgestelde kwaliteitssysteem voor diertransporten. Een sector die zich schuldig maakt aan, ik citeer het rapport” stelselmatige wetsovertredingen en aan intimidaties van veeartsen”.Gezien het rapport en het gedraai op het ministerie, is er maar één conclusie mogelijk: de gehele veesector dient stelselmatig gecontroleerd te worden door een onafhankelijke instantie, los van LNV.

Het is 27 november 2006, schrijft de Volkskrant..

Veerman zit in zijn kamer op het departement. Er wordt gesproken over ‘de nieuwe politieke situatie’, die na de verkiezingen is ontstaan. Hoe moet worden omgegaan met de Partij voor de Dieren? Bijvoorbeeld als het gaat om het jachtverbod, het castreren van biggen, het couperen van schapenstaarten en het aanbrengen snavelkappen.
Het antwoord is simpel, zo vinden de aanwezige topambtenaren. We moeten als hazewindhonden aan de slag. We moeten voor de troepen uitlopen en met maatregelen komen die de Partij van de Dieren, maar ook andere dierenactivisten in het parlement, de wind uit de zeilen neemt. Als dat goed en adequaat gebeurt, zo concludeert de vergadering, blijft er voor de partijen weinig over.”einde citaat.”
Was het maar waar voorzitter. Dierenwelzijn op de agenda is een nieuwe politieke realiteit, maar op het departement lijkt men zich vooral in te spannen om die hinderlijke politieke verandering zo min mogelijk te laten doorklinken binnen de sector.

Tweede termijn
Voorzitter. Ik vind het schokkend dat de minister nav alle misstanden en nav rapport niet overgaat tot klepcontrole, terwijl ze dat vorig jaar al wilde doen op basis van enkel al de vele misstanden.
Het CDA heeft u toen teruggefloten met steun van de PvdA en de VVD. Nu krijgt u steun van een meerderheid van de Kamer. Ik vraag u dan nogmaals mety klem de klepcontrole her in te voeren.
Het is goed te horen dat de minister een onafhankelijk onderzoek wil instellen naar de gang van zaken bij de VWA. De vraag is natuurlijk hoe die onafhankelijkheid gegarandeerd wordt en wie het onderzoek gaat leiden. Gezien de eerdere problemen lijkt het mij zinvol als de Kamer een bijdrage kan leveren aan de onderzoeksopdracht.
De minister heeft geen antwoord gegeven op mijn vragen over de BV KDS. Een substantieel deel van de VWA taken is aan dit commerciële bedrijf uitbesteed. Ik kan me voorstellen dat de minister hier niet stante pede antwoord op kan geven. Daarom wil ik van haar de toezegging dat zij mij hierover een brief stuurt. Liefst binnen een week, zodat ik kan bezien of een onderzoek naar KDS ook deel uit zou moeten maken van het onafhankelijke onderzoek.