Bijdrage Algemeen Overleg LNV Dier­voeders

Veevoerschandalen en risico’s voor de volksgezondheid
Onafhankelijke analyses over de veevoersector geven aan: de veevoersector kenmerkt zich als een ondoorzichtige spaghettistrutuur waarbij processen en verantwoordelijkheden mbt de ingrediënten van het veevoer volkomen onduidelijk zijn.
Op 7 februari 2005 heeft de minister een brief van Transport en Logistiek Nederland ontvangen waarin de vervoerders duidelijk maken dat de problemen in de diervoedersector veel groter zijn dan de ministers Veerman en Donner de Tweede Kamer tijdens het spoeddebat op 2 februari van dat jaar wilden doen geloven. De diervoedervervoerders stelden in een brief aan het landbouwministerie zich te herkennen in de problemen die worden geschets in de KLPD rapporten over milieucriminaliteit in de veevoersector. TLN constateert vaak onregelmatigheden die een risico vormen voor de voedselveiligheid. Zo constateren zij vervoer van veevoedergrondstoffen in verontreinigde containers en een andere inhoud van containers dan de leverancier op de ladingsdocumenten aangeeft. De veevoersector handelt in strijd met de regels wanneer met niet GMP-erkende vervoersbedrijven samengewerkt wordt. De controle is vooral administratief en de sanctionering stelt weinig voor, alsdus TLN. De diervoedervervoerders zien hierdoor in het geheel geen meerwaarde meer in het GMP-systeem en diverse vervoerders stoppen of overwegen te stoppen met GMP.

Ik wil de minister vragen of zij nog onlangs overleg heeft gehad met TLN in hoeverre de situatie is verbeterd. De minister spreekt een groot vertrouwen uit mbt de zelfcontrole van de veevoersector. Gezien het feit dat de veevoerschandalen nog steeds elk jaar voorkomen (en slechts vaak bij toeval ontdekt worden), vraag ik mij af waarop de minister het vertrouwen baseert.
Daarnaast wil ik graag weten of zij niet met ons van mening is dat een positieflijst van veevoeder niet veel beter zal werken in termen van voedselveiligheid, controle en handhaving.

Grootschalige importen van onduurzame soja
Naast de verschillende veevoerschandalen wat betreft voedselveiligheid, lijken we blind voor het grootste veevoerschandaal wat al tientallen jaren voortduurt: de grootschalige import van onduurzaam soja uit Latijns Amerika. Tweederde van alle sojaproductie wereldwijd wordt gebruikt voor veevoer.

1 miljoen hectare soja wordt met name in Brazilie en Argentinie verbouwd voor onze veehouderij. Daarnaast zijn wij de belangrijkste doorvoerhaven van soja.

Nederland is als afnemer van dit veevoer verantwoordelijk voor ontbossing van de regenwouden, de grote sociale misstanden zoals gedwongen onteigening door knokploegen, slavernij, besmetting van onschuldige mensen met pesticiden en kinderarbeid. Dit heeft geleid tot honger, gezondheidsproblemen en duizenden gemeenschappen die zonder huis hun lot moeten afwachten. Ook is een steeds groter deel van de productie GGO soja

In Brazilie en Argentinie ontbreekt de politieke wil of macht om iets te doen aan de misstanden. Daarom hebben we als Nederland een extra grote verantwoordelijkheid om iets te doen. Een verantwoordelijkheid die verder reikt dan het aan de markt overlaten (of Braziliaanse voetballers aansporen de sojaproblematiek onder de aandacht te brengen zoals de heer Atsma van het CDA gisteren suggereerde).

We moeten als politiek en als overheid een actieve rol spelen in het tegengaan van misstanden in de grootschalige sojateelt en de import van duurzame soja bevorderen. Er ligt al voldoende duurzame soja op de plank om aan de vraag in Nederland te voldoen (Er is 2-3 miljoen ton is al gecertificeerd beschikbaar). Er is echter een actieve overheid nodig om de markt aan te sporen deze duurzame soja af te nemen en om de achterblijvers mee te trekken met de voorhoede. Daar wordt zelfs door een aantal voorloper marktpartijen om gevraagd.

Bij het nemen van die verantwoordelijkheid moet Nederland niet wachten op wat er in de EU gebeurt. Wij zijn de grootste belanghebbende en kunnen dan ook niet anders dan een voortrekkersrol spelen als we de problemen echt serieus willen nemen.
Vragen aan de minister:
• Is de minister bereid om als Nederland verantwoordelijkheid te nemen voor de import van duurzame soja en minimum eisen te stellen wat betreft gedwongen onteigening, slavernij en ontbossing aan de soja die via de Nederlandse havens binnenkomt?
• Is de minister bereid de soja[problematiek bij de Europese Unie te agenderen?
• Is de minister bereid om naast levensmiddelen ook vleesproducten waar GGO veevoer is gebruikt verplicht te etiketteren?
• Is de minister bereid onderzoek te doen naar de mogelijkheden van substitutie van soja uit Latijns Amerika door krachtvoerproductie binnen Europa? (Nu ligt hier grond braak terwijl in Brazilie 3,5 miljoen ha per jaar wordt ontgonnen).