Vragen Akerboom over het illegaal mengen van varkens in slacht­huizen, met gevechten en verwon­dingen als gevolg

Indiendatum: 11 mei 2023

Schriftelijke vragen van het lid Akerboom (Partij voor de Dieren) aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over het illegaal mengen van varkens in slachthuizen, met gevechten en verwondingen als gevolg

1. Wat dacht u toen u de uitzending zag van Nieuwsuur over het illegaal mengen van varkens in slachthuizen, waarbij verschillende groepen dieren bij elkaar worden gezet in één krap hok, met rangordegevechten en verwondingen als gevolg?[1]
2. Heeft u gezien dat bij NVWA-inspecties die hebben plaatsgevonden naar aanleiding van een handhavingsverzoek van Stichting Wakker Dier onder andere is geconstateerd dat soms tot wel honderd varkens bij elkaar werden gezet in een hok, terwijl deze dieren uit verschillende compartimenten in de transportwagens kwamen?[2]
3. Heeft u gezien dat ook is geconstateerd dat zelfs varkens met verwondingen of aandoeningen zoals abcessen, gezwollen gewrichten, ontstekingen of afgescheurde tenen (‘lokale afwijkingen’) met tot wel 25 dieren afkomstig van verschillende bedrijven bij elkaar werden gezet om hen aan het einde van de dag te slachten? Kunt u zich voorstellen dat de kans groot is dat deze dieren (zogenaamde ‘eindlijners’) ernstig lijden, aangezien zij naast de lijdensweg die ze al ondergaan door de afwijking, ook nog eens langdurig stress en angst ervaren en zelfs verwondingen oplopen door het mengen, en dat terwijl zij daar het langst van alle dieren, tot het einde van de slachtdag, samen worden opgesloten?[3]
4. Kunt u bevestigen dat de NVWA in de reactie op het handhavingsverzoek erkent dat het mengen van varkens in slachthuizen een overtreding is van artikel 2.13, lid 4 van het Besluit houders van dieren, waarin is vastgelegd dat aan een eenmaal gevormde groep ‘gespeende varkens’ of ‘gebruiksvarkens’ geen varkens worden toegevoegd?[2]
5. Kunt u bevestigen dat de NVWA in de reactie op het handhavingsverzoek aangeeft het mengen van varkens tot dusverre niet als overtreding te hebben gekwalificeerd, maar dit voortaan wel te gaan doen vanwege ‘veranderende maatschappelijke opvattingen omtrent dierenwelzijn en wat aantasting van dierenwelzijn is’?
6. Hoe werd dit artikel in het verleden geïnterpreteerd door de NVWA, waardoor het mengen van varkens toen nog niet als overtreding werd aangemerkt, maar nu wel vanwege ‘veranderende maatschappelijke opvattingen’?
7. Hoe is het volgens u mogelijk dat de NVWA iets dat volgens de wet is verboden, pas “na zorgvuldige afweging” voortaan als overtreding zal aanmerken?
8. Hoe beoordeelt u het feit dat er wéér een handhavingsverzoek van een maatschappelijke organisatie nodig is voordat er wordt ingegrepen bij aantoonbaar dierenleed dat bovendien al wettelijk is verboden?
9. Wat vindt u ervan dat de NVWA nu heeft aangekondigd dit wetsartikel pas vanaf 15 augustus 2024 te gaan handhaven en hiermee dit vermijdbare, illegale dierenleed nog meer dan een jaar in stand te zullen houden?
10. Kunt u bevestigen dat de gedoogtermijn bij een wetsovertreding niet wezenlijk langer mag worden gesteld dan noodzakelijk is om de overtreding te kunnen opheffen?
11. Klopt het dat als bepaalde maatregelen om het mengen van groepen te voorkomen langer duren om door te voeren, maar andere maatregelen voor andere varkens al sneller mogelijk zijn, daar in de overgangstermijn ook onderscheid in dient te worden gemaakt? Zo ja, waarom zou het voor slachthuizen noodzakelijk zijn om de wet tot augustus 2024 te blijven overtreden?
12. Wat gaat u doen om dit te voorkomen?
13. Kunt u bevestigen dat het eveneens is verboden om varkens te mengen op het varkensbedrijf en bij het transport? Kunt u bevestigen dat de NVWA ook hier niet tegen optreedt, maar de sector vraagt om deze structurele en al langdurig bestaande wetsovertreding zelf ‘op te pakken’?
14. Hoe verhoudt dit zich tot de beginselplicht tot handhaving die de NVWA kent?
15. Kunt u een overzicht geven van alle andere wetsovertredingen die in de vee-industrie structureel worden begaan en bekend zijn bij de NVWA, maar waarop niet wordt gehandhaafd? Zo nee, waarom niet?
16. Indien u geen andere wetsartikelen kunt benoemen, kunt u dan garanderen dat andere dierenwelzijnsregels niet structureel worden overtreden? Zo nee, waarom niet?
17. Kunt u deze vragen ieder afzonderlijk en binnen drie weken beantwoorden?

[1] https://nos.nl/nieuwsuur/video/2471704-vechtende-varkens-in-de-slachthuizen
[2] https://files.wakkerdier.nl/app/uploads/2023/04/11112924/Besluit-NVWA-mengen-van-varkens-HHV-St.-Wakker-Dier-geanonimiseerd.pdf
[3] https://www.eyesonanimals.com/wp-content/uploads/2020/06/Rapport-Niet-wachten-maar-slachten-2020-06-18.pdf