Veilig vliegen: Geen voed­sel­ge­wassen maar zonne­pa­nelen bij Schiphol

De gras- en landbouwgronden bij de luchthaven, die veel vogels aantrekken, moeten zo snel mogelijk plaatsmaken voor zonnepanelen waardoor het gebied onaantrekkelijk wordt als broed- en foerageerplaats. Ook moet er een einde komen aan de jacht op vossen, de natuurlijke vijand van de gans. Het huidige kabinetsbeleid waarbij jagers ganzen massaal mogen doodschieten of waarbij in de toekomst ganzen vergast zullen worden is dieronvriendelijk en ineffectief. De kans op gevaarlijke situaties rond Schiphol wordt hiermee niet voorkomen, maar in veel gevallen juist vergroot. Zo veroorzaakt de jacht op ganzen onvoorspelbaar vluchtgedrag van de dieren en zorgt het afschieten of vergassen van ganzen niet voor een afname van het aantal vogels. Het enige beleid dat duurzaam kan werken, is gericht op het onaantrekkelijk maken van Schiphol voor ganzen. Alleen wanneer ganzen niets te zoeken hebben op Schiphol, is er een oplossing van de gesignaleerde problemen en daarvoor hoeft geen schot gelost te worden.

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid heeft in haar rapport ‘Noodlanding na vogelaanvaring’ aangedrongen op een effectief beleid om aanvaringen tussen vogels en vliegtuigen te voorkomen. De primaire reactie van het kabinet is de wens de aanwezige ganzen massaal dood te schieten of te vergassen. Deze oplossing zet geen zoden aan de dijk en is zeer dieronvriendelijk. Marianne Thieme: “Het vergassen van ganzen, zoals Staatssecretaris Atsma heeft voorgesteld, is in strijd met Europese regels. Ook is het inefficiënt: uit wetenschappelijke onderzoeken blijkt keer op keer dat het jagen op ganzen niet werkt om het aantal in te perken. Zolang de oorzaak niet wordt aangepakt, is de populatie binnen de kortste keren weer op peil.”

De reden dat zoveel ganzen zich ophouden rond Schiphol is de nu toegepaste landbouw direct naast de luchthaven. De gras- en akkerlanden zijn buitengewoon aantrekkelijk voor grote aantallen vogels. In de Verenigde Staten geldt reeds een verbod om landbouw te bedrijven dichter dan 3 km rond de luchthaven. Doordat Nederland dergelijke regels niet kent, voelen veel vogels zich aangetrokken tot de omgeving van de luchthaven, wat de vliegveiligheid van mensen onnodig in gevaar brengt. In antwoord op Kamervragen van de fractie van de Partij voor de Dieren zegt Staatssecretaris Atsma niets te zien in de mogelijkheid om boeren rondom de luchthaven te stimuleren te stoppen met de teelt van voedselgewassen die heel veel ganzen aantrekt. Marianne Thieme: “Hiermee stelt de staatssecretaris Atsma korte termijn economische belangen boven vliegveiligheid van mensen.Vervolgens dieren ten onrechte de schuld geven van gevaar voor mensen is een zeer verwerpelijke vorm van inkleuring van de werkelijkheid. Zonne-akkers vromen een oplossing die economisch interessant is en ecologie respecteert.”

Het wetenschappelijk bureau van de Partij voor de Dieren deed onderzoek naar de situatie rond Schiphol en schreef aanbevelingen om de luchthaven veiliger te maken. Hun aanbeveling luidt: maak van Schiphol de grootste zonnekrachtcentrale ter wereld. De graslanden die nu nog vogels aantrekken die in botsing kunnen komen met het vliegverkeer, kunnen beter worden benut voor de aanleg van zonnepanelen, zoals eerder al gebeurde op bijvoorbeeld de luchthaven van Denver. Op die manier zou Schiphol zich kunnen ontwikkelen tot de grootste zonnekrachtcentrale ter wereld en tevens tot één van de meest milieuvriendelijke luchthavens van de wereld. Bezwaren over de mogelijke reflectie van zonnepanelen zijn allang ontkracht, een zonnepaneel geeft niet meer schittering dan een auto op de parkeerplaats van de luchthaven. Stoppen met bejaging van de vos is een ander mogelijk onderdeel van een structurele oplossing. De vos heeft grote invloed op het broedsucces van ganzen. Wanneer de vos niet meer bejaagd wordt, kan het aantal ganzen met 30 procent afnemen.