Opinie: Een gevoel van veiligheid in ruil voor vrijheid?

Opinieartikel Marianne Thieme 7 februari 2005

Het kabinet heeft voorstellen gedaan een aantal burgerlijke vrijheden in te perken teneinde het terrorisme te kunnen bestrijden. Het is goed dat oud-rechter Boris Dittrich namens D66 eindelijk iets doet aan dit doorgeschoten misbruik van de onderbuikgevoelens van burgers die zich onveilig voelen. Er is inmiddels identificatieplicht voor iedereen, bankgegevens zijn vrijelijk ter inzage voor de politie, tot verdriet van de registratiekamer, telefoon- en mailgegevens van iedereen kunnen worden bewaard en ingezien zonder dat helder inzicht bestaat in de (gehanteerde) voorwaarden daartoe en mensen met idealen kunnen naar hartelust gedemoniseerd en gecriminaliseerd worden, zoals dierenbeschermers al ruim 3 jaar aan den lijve ervaren.

Onlangs nog hoorde ik een kamerlid van een regeringspartij met het woord Vrijheid in de naam van de partij op de radio zeggen dat hij liever 20 onschuldige mensen in de cel zag dan een terrorist vrij op straat. Waar is de rechtsstaat waar we zo trots op waren gebleven? Waar moet deze ontwikkeling eindigen? Volgens het kabinet moeten mensen zonder aanwijsbare reden gefouilleerd kunnen worden en moeten mensen die onaangepast gedrag vertonen (laat me raden wat dat is...) meldingsplicht kunnen krijgen op het politiebureau. Laten we hopen dat D66 tenminste voor tenminste een keertje de rug recht houdt en duidelijk maakt dat dit niets met het handhaven van waarden en normen te maken kan hebben.

Vorig jaar tekende zich nog een kamermeerderheid af die dierenactivisten voortaan het wettelijk stempel "terroristen" op zou willen drukken. Daarmee werd niet alleen een klein groepje anarchisten dat zich bedient van brandstichting en andere illegale acties geduid, maar vooral ook een hele grote groep dierenbeschermers (4 miljoen Nederlanders maken zich georganiseerd zorgen over het welzijn van dieren) gestigmatiseerd. Het feit dat alle gevestigde dierenbeschermingsorganisaties inclusief de Partij voor de Dieren met kracht afstand nemen en namen van mensen die de wet overtreden en van hun methoden, neemt niet weg dat de dierenwelzijnsbeweging ernstige hinder in haar werk zal ondervinden als gevolg van de "waar rook is, is vuur" opinie die in veel media opduikt of wazige spekkoektheorieen van complotdenkers die in elke dierenvriend een mensenhater vermoeden.

Het AIVD rapport dat in juli 2004 uitkwam en waar geen krant of actualiteitenprogramma belangstelling voor had, pleitte de georganiseerde dierenbeschermingsbeweging in Nederland geheel vrij van buitenwettelijke aktie, maar er kwam noch vanuit het kabinet, noch vanuit de media maar de geringste poging tot eerherstel, na de grootschalige demonisering die optrad na de moord op Pim Fortuyn door een gestoord individu zonder enig organisatorisch verband. Elke nuance is zoek, het begrip dierenbeschermer of dierenactivist dreigt zonder enige nuance synoniem gemaakt te worden met "terrorisme" waarbij er aan voorbij gegaan lijkt te worden dat er een duidelijke (door de AIVD vastgestelde) waterscheiding is tussen miljoenen geweldloze dierenbeschermers die langs democratische en legale weg hun idealen willen verwezenlijken en een kleine groep raddraaiers die de wet overtreden.

Dieren kunnen hun bondgenoten niet zelf kiezen en dreigen ook de dupe te worden van het feit dat de dierenwelzijnsdiscussie in troebel water terecht is gekomen. De dieronvriendelijke kamermeerderheid van dit moment heeft er in het afgelopen jaar alles aan gedaan de dierenwelzijnsmaatregelen van de voorbije jaren in snel tempo de nek om te draaien. De vossen, herten, kraaien en kauwen worden weer vogelvrij, ganzen worden weer bejaagbaar, er mag weer gejaagd worden uit varende boten en in natuurgebieden, het nertsenfokverbod is van de baan, de kippen kunnen hun uitzicht op meer ruimte wel vergeten, kortom eerst is dierenwelzijn uitgekleed en nu worden de bestrijders van dierenleed op een bijzonder lafhartige manier gecriminaliseerd, waarmee bonafide dierenbeschermers ten onrechte in de beklaagdenbank terecht komen.

Na het openbaar gemaakte KLPD rapport dat minister Veerman probeerde te downplayen door het de kwalificatie "opgewarmd prakje" mee te geven vond hij de dieronvriendelijke kamermeerderheid aan zijn zijde bij het blokkeren van een parlementaire enquete. Hoewel de grootst denkbare minderheid in de kamer die noodzakelijk vindt, ging de verdenking opnieuw niet uit naar de sector die het niet zo nauw lijkt te nemen met onze voedselveiligheid, maar naar de brengers van dat slechte nieuws. Het is een vaststaand feit dat er jaarlijks in Nederland meer dan 100.000 mensen ziekgemaakt worden met onnodige pathogenen als campylobacter en salmonella, en dat daar zelfs meer dan 100 mensen jaarlijks aan sterven, en toch wordt deze grootschalige dood-door-schuld niet aangepakt hoewel de dreiging die ervan uitgaat vele malen dodelijker en a-selectiever is dan de zogenoemde terrorismedreiging.

Het is hoog tijd om het hoofd weer koel te gaan houden en de echte bedreigingen van onze vrijheid, ons welzijn en onze gezondheid en het welzijn van 500 miljoen landbouwhuisdieren aan te pakken. Daarvoor hoeven we niet te fouilleren, onschuldige mensen vast te zetten, telefoontaps te plaatsen of burgerlijke vrijheden in te perken. Gezond verstand en het laten prevaleren van ecologie boven economie kunnen al wonderen doen om ook de mensen in dit land zich weer gelukkig en vrij te laten voelen.