Opinie: De klimaat­crisis op ons bord.

Onze planeet wordt geteisterd door zoveel crises, dat je er moedeloos van zou kunnen worden. Toch is dat niet nodig! Zowel de klimaatcrisis als de kredietcrisis, de voedselcrisis, de biodiversiteitscrisis, dierziektencrises en de zoetwatercrisis hebben we over onszelf afgeroepen. En dus zullen we ‘m ook zelf moeten oplossen. De aarde biedt genoeg voor ieders behoefte, niet voor ieders hebzucht. We zullen moeten ophouden met op de pof te leven, we zullen minder moeten consumeren en meer in harmonie moeten leven met dieren, natuur en milieu.

Makkelijker gezegd dan gedaan? Niet echt. We kunnen héél dicht bij huis beginnen. Door minder vlees en andere dierlijke producten te eten kunnen we heel veel wereldproblemen bij kern pakken. De enorme vleesconsumptie hier in het westen is één van de hoofdoorzaken voor de klimaatcrisis, de voedselcrisis (hoge voedselprijzen, honger in arme landen en tegelijkertijd overgewicht in het westen), de biodiversiteitscrisis, de ontbossing, dierziektencrises en de zoetwatercrisis.

Volgens de voormalige staatssecretaris van milieu, Pieter van Geel, is vlees het meest milieubelastende onderdeel van ons voedselpakket. Voor de productie van één kilo vlees is zeven kilo graan nodig en tienduizenden liters zoet water. En bovendien zorgt de veehouderij voor de uitstoot van achttien procent van alle broeikasgassen wereldwijd. Dat is veertig procent meer uitstoot dan alle verkeer en vervoer bij elkaar in de wereld. Daarnaast verdwijnt bijna de helft van álle granen die we in de wereld produceren in de magen van kippen, koeien en varkens. Al dat graan had rechtstreeks gebruikt kunnen worden om mensen te voeden. Met alle bestaande landbouwgrond in de wereld kunnen we wel dertig miljard aardbewoners voeden (we zijn nu met zes miljard). Voorwaarde is dat we dan een vegetarisch dieet nuttigen in plaats van dierlijke eiwitten.

Want anders dan ons jarenlang in reclamespotjes geleerd is, is het helemaal niet zo verstandig om drie glazen melk per dag te drinken en heb je helemaal geen vlees nodig om groot en sterk te worden. Dierlijke eiwitten veroorzaken nogal wat welvaartsziekten naast de vervuiling en het dierenleed die de productie ervan kenmerken.

Onze vork is het meest krachtige instrument om de aarde duurzamer te maken en ons leven en dat van de dieren plezieriger te maken. Het Instituut voor Milieuvraagstukken van de Vrije Universiteit van Amsterdam, berekende in opdracht van de Nicolaas G. Pierson Foundation wat de klimaateffecten zouden zijn van een vermindering van de vleesconsumptie. De uitkomsten zijn echt spectaculair te noemen!

Wanneer we allemaal zouden besluiten om één dag per week geen vlees meer te eten, zou dat in één klap alle klimaatdoelstellingen van de Nederlandse regering voor huishoudens realiseren. In de klimaatfilm Meat the Truth wordt die besparingstabel uitgebreid besproken , waarbij zichtbaar wordt hoeveel het zou schelen als we twee dagen, drie dagen, vier dagen, vijf dagen, zes dagen of de hele week zouden afzien van de consumptie van vlees. De tabel is ook te vinden op www.meatthetruth.nl

Het aardige is dus dat we niet hoeven te wachten met het bestrijden van het klimaatprobleem tot de overheid daadwerkelijk stappen zet in de richting van een oplossing, maar dat we zelf per direct kunnen beginnen nu we weten dat het klimaatprobleem op ons bord ligt.

Er zijn tal van smakelijke en gezonde alternatieven en de vegetarische keuken beperkt zich allang niet meer tot bruine rijst en kikkererwten wat vroeger nog wel eens gedacht werd.

Inmiddels zijn er 800.000 Nederlanders die helemaal geen vlees meer eten en 4 miljoen mensen beschouwen zichzelf als vleesverlater. Dat wil zeggen, ze kiezen niet meer dagelijks voor vlees en proberen de vleesconsumptie verder te beperken.

Het is geweldig om te zien dat vrouwen in deze ontwikkeling een hoofdrol spelen, zoals in heel veel maatschappelijke veranderingen het geval is. Het zijn vooral de vrouwen die kiezen voor vegetarisme en mannen volgen daarin, misschien ook wel omdat nog steeds veel mannen traditioneel de weg in de keuken niet kennen en al moeite hebben als ’t ingewikkelder wordt dan een eitje bakken.

We kunnen grote stappen zetten op weg naar een plantaardiger en dus diervriendelijker samenleving. En het prettige is dat zo’n keuze alleen maar voordelen kent, en geen enkel nadeel!

Doe ’t voor ’t klimaat, de wereldvoedselverdeling, je lijn, je gezondheid, het welzijn van de dieren of voor een duurzame toekomst van je kinderen en kleinkinderen. Maar kijk in elk geval eens naar je bord met andere ogen. We kunnen allemaal een hapje helpen om grote maatschappelijke problemen beheersbaar te maken, en er tegelijk in culinair opzicht fors op vooruit te gaan. Eet smakelijk!

Marianne Thieme
Fractievoorzitter Partij voor de Dieren