Inbreng SO Nadere onder­bouwing Tracé­be­sluit A27/A12 Ring Utrecht

Inbreng PvdD SO Nadere onderbouwing Tracébesluit A27/A12 Ring Utrecht

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren hebben ontstemd kennis genomen van het voornemen van de minister om deze absoluut onnodige wegverbreding door te drukken.
Zij vragen de minister om dit besluit per direct terug te draaien en af te zien van deze wegverbreding.

Daartoe zijn legio redenen.
Allereerst de klimaatcrisis. Die vraagt om indringende maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen zo snel als mogelijk zo ver als mogelijk te reduceren. Het behouden van een stabiele leefomgeving staat op het spel. De leden vinden het onverantwoord daar meer risico mee te nemen dan nu al gebeurd. Het voornemen van deze minister om meer snelweg aan te leggen ten koste van bijzondere natuur staat daarmee ook diametraal tegenover de klimaat- en natuurambities die het kabinet in woord belijdt.
De nood is hoog. In de woorden van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties; “The window to prevent the worst impacts of the climate crisis is closing fast”.[1] Het besluit van de minister draagt juist bij aan een verergering van het probleem. De leden van de PvdD-fractie vinden dat roekeloos en onverantwoord en vragen de minister daarom uit te leggen hoe zijn besluit zich verhoudt tot de genoemde klimaatcrisis.

Ten tweede noemen de leden de natuur- en biodiversiteitscrisis. Ook die crisis vraagt om indringende maatregelen waarmee de uitstoot en depositie van stikstofverbindingen drastisch verminderd. Het voorliggende voorstel verergert die crisis door meer uitstoot mogelijk te maken (met het verbreden van de snelwegen) en maakt het moeilijker voor het kabinet om vast te houden aan de gekozen oplossing die zich vooral richt op vrijwillige opkoop. Erkent de minister dat door nu, voor een wegproject, veehouders uit te kopen die vrijwillig willen stoppen het oplossen het stikstofprobleem op vrijwillige basis moeilijker is geworden? Waarom besluit hij daar dan toch toe? Heeft de minister ruggespraak gehad met de minister van LNV die verantwoordelijk is voor de natuurbescherming? Heeft de minister ruggespraak gehad met de minister van VRO die verantwoordelijk is voor de woningbouw? Wat vonden zij ervan dat het besluit van de minister om de snelweg te verbreden hun opgave om de natuur te beschermen en woningen te bouwen nog moeilijker gaat maken?

Een derde reden waarom de leden van de Partij voor de Dieren fractie deze wegverbreding overbodig vinden is het gebrek aan noodzaak. Meer asfalt is eigenlijk nergens nodig maar dat slechts een klein deel van dit traject ook maar net de jaarlijkse file top 50 haalt is voor de leden tekenend. Zij vragen de minister waarom hij desondanks denkt dat het nodig is om juist hier met prioriteit meer asfalt aan te leggen? Zeker gegeven het feit dat al bekend is dat we het aantal auto’s in Nederland zullen moeten verminderen omdat (fair share naar rato) er onvoldoende grondstoffen zijn om alle auto’s te elektrificeren. Kan de minister aan de leden bevestigen dat een verbreding totaal overbodig is wanneer het aantal auto’s zou worden teruggebracht van de huidige 8,9 miljoen naar de ongeveer 1 miljoen die op basis van een fair share grondstoffen verdeling in Nederland kunnen rijden?

Andere redenen zoals bijvoorbeeld verlies van historische natuur, gezondheid van omwonenden, grondstoffengebruik, grondwaterproblematiek en kosten zijn ook ieder op zich reden om deze wegen niet te verbreden. De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren vragen de minister waarom hij toch zo stug vasthoudt aan dit zinloze project?

De leden van de fractie van de Partij voor de Dieren stellen zelfs dat, gegeven de noodzakelijke krimp van het aantal auto’s, de overstap naar andere verkeersmodaliteiten en een afname van het aantal reizigerskilometers, op termijn een wegversmallingsplan onvermijdelijk is geworden. Waarom is de minister niet met een dergelijk plan gekomen? Kan de minister met een wegversmallingsplan komen? Zo nee, waarom niet?

De leden hebben verder nog een aantal meer specifieke vragen.
Zo vragen de leden de minister te reageren op het nieuws dat er een variant is achtergehouden waarmee meer natuur behouden zou kunnen blijven.[2] Waarom heeft de minister dit niet met de Kamer gedeeld? Waaruit bleek dat er, zoals de minister stelt, een onveilige situatie zou ontstaan? Zou de ‘onveilige’ situatie niet gewoon te voorkomen zijn geweest door minder banen aan te leggen of bijvoorbeeld de snelheid te verlagen? Waarom heeft hij dit niet aan de Kamer voorgelegd?

Waarom blijft de minister vasthouden aan de stelling dat dit project nodig is vanwege ‘dwingende redenen van groot openbaar belang’? Waarop baseert de minister zijn inschatting dat dit besluit stand zal houden bij de rechter? Heeft de minister erbij stilgestaan dat met dit plan de luchtkwaliteit verder zal verslechteren en dit gezondheidsschade geeft in de omgeving? Kan de minister bij zijn reactie ook betrekken dat in een prejudiciële vraag bij het Europese Hof werd geoordeeld dat staten verantwoordelijk zijn voor de gezondheidsschade die ze veroorzaken door de luchtvervuiling niet aan te pakken en zelfs kunnen worden gedwongen tot het betalen van schadevergoedingen?[3] Hoeveel gezondheidsschade denkt de minister dat hij later zal moeten betalen omdat hij nu dit Tracébesluit neemt? Heeft de minister de uitzending gezien van Nederland is Vol over verkeer waarin pijnlijk duidelijk werd hoe gezondheidsschade door luchtvervuiling ervoor zorgt dat een jong meisje meerdere keren op de IC beland? Vind de minister dit soort gezondheidsschade acceptabel?[4] Zo ja, is hij bereid dat uit te gaan leggen bij jonge kinderen in Lunetten of op de scholen die binnen 1 km van het traject liggen?

Kan de minister ook een update geven over het alternatief voor de verbreding waar aan gewerkt wordt? Wordt daarbij het hele projectgebied betrokken of alleen de strook nabij Amelisweerd?
Hoe kan het dat er aan een alternatief gewerkt wordt terwijl de minister zich beroept op de ADC waarbij de A staat voor de verplichting te toetsen of er geen alternatief is? Hoe kan de minister een besluit nemen dat stelt dat er geen alternatief is terwijl er nog een alternatief wordt onderzocht?
En is het toegestaan om de juridische routes van compensatie en (externe) saldering naast elkaar te doorlopen binnen één project? Zo ja, waar blijkt dat uit?
Kan de minister ook aangeven waar het alternatief aan getoetst gaat worden? Deelt hij de mening dat het onzinnig is om bijvoorbeeld de hoeveelheid auto’s die kan passeren te gebruiken als indicator omdat dit voorbij gaat aan de mogelijkheden om te sturen op de hoeveelheid auto’s die er gaan rijden? Waarom maakt de minister zo weinig gebruik van de mogelijkheden die hem worden aangereikt om te sturen op minder autoverkeer en files zoals het stimuleren van thuiswerken, openbaar vervoer of het introduceren van spitsheffing bij het betalen naar gebruik?

Wat is de laatste stand van zaken rondom de kosten? Zijn er signalen dat de kosten nog hoger gaan uitvallen? Wordt de 2 miljard al overschreden? Vanaf welk moment vind de minister het niet meer waard om er nog meer geld in te stoppen? Of is dit een bodemloze put die volgestort blijft worden? Deelt u de mening dat de kosten en de baten van dit project allang niet meer positief uitvallen? Zo niet, op basis waarvan concludeert hij dat? Zo ja, waarom gaat hij er mee door?

Tot slot vragen de leden de minister nog naar een degelijke inhoudelijke onderbouwing voor de gebruikte 25km afkapgrens. Gegeven de conclusies van de commissie Hordijk achten zij het zeer onwaarschijnlijk dat een afkap van 25 km stand gaat houden bij de rechter. Hordijk stelt tenslotte dat na 20km slechts 10% van de stikstofoxiden is neergeslagen. Kan de minister de Kamer informeren over de laatste stand van zaken in de Via15 rechtszaak (waarin deze afkapgrens voor het eerst ter discussie staat)? Wanneer verwacht hij een uitspraak? Kan hij toezeggen geen nieuwe vertraging of uitstel meer te bepleiten? Kan de minister verder ook reageren op de opmerking van de heer Remkes dat het 1-op-1 uitruilen van ammoniak en stikstofoxiden niet wenselijk is? Hoe verhouden het gebruik van de afkapgrens en het 1-op-1 uitruilen zich tot de verschillen in depositie zoals Hordijk die beschreef?

[1] Window Preventing Worst Impacts of Climate Crisis Closing Fast, Secretary-General Warns Austrian World Summit, Calling Renewables Twenty-First Century’s Peace Plan | UN Press
[2] Verbreding A27: Kamerleden schrikken van geheime variant die Utrechts bos spaart | Utrecht | gelderlander.nl
[3] CURIA - Documents (europa.eu)
[4] Nederland is Vol | Seizoen 1 Afl. 4 | Verkeer