Onderwijs

In het onderwijs moeten 100% biologische schoolkantines en overblijfmaaltijden komen. De norm moet zijn dat vlees en andere dierlijke producten de uitzondering vormen en niet standaard op het menu staan.

De Partij voor de Dieren is faliekant tegen de bezuinigingen die voortvloeiden uit de invoering van het passend onderwijs. Zowel het regulier als het speciaal onderwijs kampen met de gevolgen en kinderen dreigen de extra begeleiding kwijt te raken die voor hen zo broodnodig is om onderwijs te kunnen volgen. Natuurlijk moeten kinderen die extra aandacht nodig hebben, die extra aandacht ook krijgen. Ook programma's en speciaal onderwijs voor hoogbegaafde kinderen moeten worden ondersteund.

Cultuur- en muziekeducatie moeten een vaste plek in het lesprogramma van het basis-, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs hebben. Scholen moeten een plek worden waar verbinding ontstaat tussen wijk, ouders, culturele instellingen, bibliotheken, kunstencentra, musea, verenigingen en podia.

De huidige problemen in het onderwijs zijn het resultaat van opeenvolgende vernieuwingen. Door de vele bezuinigingen en fusies zijn leerfabrieken ontstaan waar persoonlijke aandacht ver te zoeken is. De Partij voor de Dieren stelt de menselijke maat voorop: scholing moet toegankelijk zijn en gebaseerd op aanleg, belangstelling en talenten van het kind. De Partij voor de Dieren wil: Leren voor een gezonde toekomst. Een duurzame en gezonde samenleving begint op school.

De Partij voor de Dieren stelt de volgende maatregelen voor:

• Leraren, leerlingen en ouders krijgen veel meer autonomie bij het bepalen van prioriteiten. Geen onderwijs dat gebaseerd is op standaardisatie, controle, concurrentie en zakelijke managementmodellen.
• De urennormen vervallen, scholen kunnen zelf de hoeveelheid uren afstemmen op de exameneisen.
• Onderwijs wordt toegesneden op de menselijke maat. Daarbij gedijen zowel leerlingen als leraren. Fusies tot schoolfabrieken zijn niet meer aan de orde. Het aantal leerlingen per klas wordt verkleind en de werkdruk van leraren moet worden beperkt. We halen inspiratie uit het Finse model, waarbij samenwerking belangrijker is dan competitie, ruimte is voor maatwerk en docenten vrijheid en autonomie genieten. In het Finse model zijn alle docenten universitair geschoold. Belangrijk is oog te houden voor de Nederlandse situatie en inzichten. Een goede leraar is niet per se wetenschappelijk geschoold. Wel is het van belang blijvend te investeren in opleiding en bijscholing van docenten. Leraren krijgen het salaris dat past bij de belangrijke taak die ze vervullen.
• Duizenden kinderen zitten thuis en raken in een isolement doordat is bezuinigd op passend onderwijs. We moeten veel meer investeren in aangepaste lesprogramma’s, zodat geen kind tussen wal en schip valt. Ook programma’s en speciaal onderwijs voor hoogbegaafde kinderen worden ondersteund.
• Basisscholen krijgen de vrijheid af te zien van de eindtoets als zij op een andere manier kunnen aantonen dat aan de eisen is voldaan.
• Het wordt eenvoudiger voor scholen om zelfstandig te opereren, buiten het groter verband van een scholengemeenschap.
• Kinderopvang tot 4 jaar wordt onderdeel van het door de staat aangeboden basisonderwijs.
• De invloed van de fossiele industrie op het onderwijs moet volledig worden uitgebannen. Leerlingen moeten worden beschermd tegen de invloed van bedrijven die een winstmodel hebben dat lijnrecht in gaat tegen de belangen van toekomstige generaties.

De basis voor een duurzame en gezonde samenleving wordt al op school gelegd. Om de kwaliteit van het onderwijs te kunnen garanderen moeten leraren goed worden opgeleid en moeten zij een salaris krijgen dat past bij het belangrijke werk dat zij doen. De onderwerpen duurzaamheid, voedsel, natuur- en milieueducatie en dierenwelzijn zijn de pijlers van de omslag naar een duurzame samenleving die nog deze generatie moet plaatsvinden. Deze kennisgebieden moeten een vast onderdeel worden van het lespakket op basisschool en in het voortgezet onderwijs. Ook in de opleiding van leraren wordt hier adequaat aandacht aan besteed. Kinderen leren als verantwoordelijke burgers om te gaan met de aarde, al haar bewoners en haar schaarse grondstoffen. Concreet betekent het ook dat kinderen de kans krijgen zelf voedsel te telen, zoals in een schooltuin. Ze leren waar hun eten vandaan komt en wat gezonde voeding is. Bij een gezond leven horen verder ook schoolzwemmen en sportlessen.

Basisscholen en middelbare scholen moeten lessen aanbieden in mediawijsheid waarin scholieren leren om te gaan met internet en andere media. Ook filosofie moet opgenomen worden in het standaard curriculum, en er moet meer tijd komen voor kunst en drama.

Met name het vak economie is aan een grondige herziening toe en dient nadrukkelijk rekening te houden met de ecologische schuld die we opbouwen door onze economische activiteiten. Het vak economie dient uit te gaan van de ecologische grenzen van de enige aardbol waar we op leven. De huidige curriculumherziening is daarvoor een uitgelezen kans.

De Partij voor de Dieren is in beginsel geen voorstander van het verplichtende karakter van de maatschappelijke stage. Leerlingen moeten de vrijheid hebben om zelf te kiezen voor het interessegebied waarop zij zich willen ontwikkelen. Als jongeren zich uit zichzelf al inzetten voor vrijwilligerswerk, is er bovendien geen enkele reden om dat niet te laten meetellen als maatschappelijke stage. Nu de maatschappelijke stage er echter is, en scholen de stage omarmd hebben, past het niet dat de overheid deze direct weer afschaft. Dat maakt de overheid een onbetrouwbare partner.

Kinderen, natuur en milieu: een zeer belangrijke combinatie. Natuur- en milieueducatie kan een belangrijke schakel zijn om de relatie van de jeugd met de natuur op te bouwen en verder te versterken om zo respect te krijgen voor mens, dier en leefomgeving. Hier kan het fundament worden gelegd voor het latere consumptie- en leefpatroon. Onderzoek toont aan dat natuur- en milieueducatie de betrokkenheid bij natuur vergroot en zorgt voor duurzamer gedrag op latere leeftijd, waarmee het een belangrijke bijdrage levert op het gebied van een duurzame leefstijl, een gezonde leefomgeving en draagvlak voor natuur(beleid). De Partij voor de Dieren wil dan ook extra investeren in natuur- en milieueducatie in het basisonderwijs.

De Partij voor de Dieren wil ouders zoveel mogelijk vrijheid bieden in het maken van opvoedings- en onderwijskeuzes en vindt daarom dat thuisonderwijs mogelijk moet zijn.
Voorwaarde is wel dat de overheid kaders stelt om er zeker van te zijn dat kinderen die thuisonderwijs krijgen dezelfde kennis en vaardigheden opdoen als hun leeftijdsgenoten in het reguliere onderwijs. Dat betekent dat er in elk geval waarborgen nodig zijn voor de kwaliteit van het onderwijs, het behalen van de onderwijsdoelstellingen en de sociale ontwikkeling van het kind.

De Partij voor de Dieren wil dat de leerling centraal staat in het onderwijs en niet het budget of het leerplan. Scholen in het voortgezet onderwijs dienen naast keuzeverantwoordelijkheid ook budgetverantwoordelijkheid te dragen voor schoolboeken. Verhuursystemen van schoolboeken krijgen de voorkeur boven eigen aanschaf door leerlingen. Sponsoring van het onderwijs en schoolboeken door commerciële partijen vinden wij een slechte zaak, omdat hiermee de onafhankelijkheid van onderwijs en wetenschappelijk onderzoek in het geding komt. Gratis schoolboeken zijn slechts een doekje voor het bloeden voor de enorme bezuinigingen in het onderwijs. De Partij voor de Dieren wil in plaats daarvan echte investeringen in het onderwijs zoals investeringen in opleidingsniveau en salariëring leerkrachten, vakopleidingen en behoud van kleine of kleinschalige scholen.

Om kwaliteit en onafhankelijkheid van wetenschappelijk onderzoek te vergroten, wil de Partij voor de Dieren dat een groter deel hiervan gefinancierd wordt via vaste (meerjarige) financiering. Het overheidsbudget voor eerste- en tweedegeldstroomonderzoek wordt hiertoe structureel verhoogd. Ook moet de overheid extra geld in fundamenteel onderzoek investeren. Wetenschappelijke artikelen en rapporten die (deels) met publiek geld zijn gefinancierd, moeten gratis en zonder belemmeringen in te zien zijn.

Alle universiteiten, inclusief Wageningen University & Research, moeten voortaan uitsluitend onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vallen. Er moeten strengere onafhankelijkheidseisen komen bij het instellen van bijzondere leerstoelen die gefinancierd worden door bedrijfsleven of maatschappelijke organisaties en stichtingen. Er moet een openbaar register komen van nevenactiviteiten van alle onderzoekers binnen en buiten universiteiten en hogescholen.

De Partij voor de Dieren is tegen de inzet van meekijksoftware (ook wel ‘proctoring’ genoemd) voor het maken van tentamens. Studenten zouden altijd moeten kunnen weigeren om dergelijke software te installeren op hun computer, zonder dat dat gevolgen heeft voor hun studie.

Onderwijsinstellingen gaan we helpen om op veilige wijze fysieke tentamens te organiseren zodat de meekijksoftware achterwege kan blijven. In veel gevallen kunnen tentamens ook op een andere manier worden opgesteld, zodat “afkijken” geen zin heeft. Ook meekijksoftware voor thuiswerkende werknemers wordt verboden.

Studeren moet voor iedereen betaalbaar zijn. Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is van essentieel belang voor een goede, vruchtbare en onafhankelijke wetenschap. De Partij voor de Dieren wil dat het leenstelsel afgeschaft wordt en de basisbeurs terugkeert. De OV-kaart voor studenten moet niet omgezet worden in een lening en moet geldig blijven zolang de student studiefinanciering geniet. Daarnaast wil de PvdD dat het collegegeld flink verlaagd wordt. Het collegegeld moet voor alle studenten hetzelfde zijn, ongeacht het aantal eerder gevolgde studies of behaalde diploma’s. De onderwijsinstelling moet aantonen hoe het collegegeld is opgebouwd. Flexstuderen moet het voor studenten gemakkelijker maken hun studie een jaar te combineren met een bestuursfunctie of medezeggenschap, zonder dat jaar het volledige bedrag aan collegegeld kwijt te zijn.

De Partij voor de Dieren wil dat universiteiten en hogescholen verder worden gedemocratiseerd: studenten en docenten moeten in de medezeggenschapsraden meer invloed krijgen. Bestuurders moeten worden gekozen, in plaats van benoemd door de minister. Ook wil de PvdD dat de instroom van mbo-studenten naar hoger onderwijs verbeterd wordt door nauwere samenwerking tussen hbo en mbo

Alle universiteiten moeten onafhankelijk zijn. De Wageningen Universiteit valt als enige universiteit onder het ministerie van Economische Zaken. Dit wekt de schijn van het bedienen van economische belangen van de agrarische sector in de hand. De PvdD wil dat alle universiteiten, inclusief de Wageningen UR, onder de verantwoordelijkheid vallen van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

De Partij voor de Dieren vindt dat de onderwijsinspectie moet optreden tegen scholen die geen voorlichting geven over LHBTI-diversiteit. LHBTI staat voor lesbiennes, homo- en biseksuelen, transgender mensen en mensen met een intersekse-conditie. De voorlichting moet bovendien ook verplicht worden op het mbo. Vaardigheden om LHBTI-acceptatie te bevorderen moeten onderdeel worden van docentenopleidingen en initiatieven die het onderwijs LHBTI-vriendelijker maken moeten gesteund worden.