Schoon milieu en krachtig klimaat­beleid

Nederland verdroogt in hoog tempo. Elke zomer zien we de gevolgen daarvan: de natuur verschraalt, de biodiversiteit gaat verder achteruit, natuurbranden komen steeds vaker voor, dijken worden kwetsbaar door scheuren en inklinking, huizen verzakken en de waterkwaliteit in sloten holt achteruit.

De vaak extreem hete zomers en het bijbehorende regentekort zijn gevolgen van de klimaatverandering. Maar een belangrijke oorzaak van de droogte ligt in het Nederlandse landgebruik. In veel landbouwgebieden wordt het grondwaterpeil kunstmatig laag gehouden. Op die manier is de landbouwgrond droog genoeg om tractoren en zware landbouwvoertuigen op de akkers en de velden te laten rijden. Op vochtige grond is dat veel lastiger. Daarom worden in het voorjaar grote hoeveelheden water weggepompt en geloosd in rivieren. Dat kunstmatig laag houden van het waterpeil heeft ook grote gevolgen voor de natuur, want ook daar daalt het waterpeil. Daarnaast is de landbouwsector tevens grootverbruiker van grondwater, oppervlaktewater én leidingwater voor kunstmatige landbouwberegening in de zomer. Door het veel te lage grondwaterpeil, de lange periodes van droogte en een oneerlijke verdeling van water komen dieren en natuur in de knel.

De Partij voor de Dieren ziet droogte als één van de meest urgente problemen in het waterrijke Nederland en wil middels dynamische waterpeilen en een eerlijke verdeling het waterbeleid weer gezond krijgen. De Partij voor de Dieren wil dat bij de verdeling van water de prioriteit ligt op maximale bescherming en behoud van natuur. Ook een daadkrachtig klimaatbeleid, waar onder andere een krimp van de veestapel en de luchtvaart in zijn opgenomen, is een belangrijke voorwaarde om droogte te voorkomen.

De Partij voor de Dieren wil geen sojaolie of palmolie in onze tank; voedsel zou geen onderdeel van brandstof moeten zijn. Vooral de productie van palmolie gaat gepaard met grootschalige verwoesting van regenwouden. Voor alleen palmolie worden één miljoen voetbalvelden per jaar aan regenwoud gekapt, ongeveer de helft daarvan is bestemd als brandstof. Daardoor worden de orang-oetang en Sumatraanse tijger ernstig met uitsterven bedreigd.

Milieuorganisaties en wetenschappers waarschuwen al lang voor de nadelen van het gebruik van voedsel als brandstof. Doordat natuurgebieden als regenwouden, savannes en natuurlijke graslanden moeten plaatsmaken voor de productie van biobrandstoffen, komt er veel meer CO2 vrij dan het oplevert. We moeten ons transport verduurzamen door schoon verkeer te stimuleren. Dat betekent meer en beter openbaar vervoer, vervuilend autoverkeer beperken en fietsers en voetgangers ruim baan geven.

Nederland presteert slecht als het om duurzame energie gaat; in 2017 was slechts 6,6% van het totale energieverbruik duurzaam opgewekt. Het grootste gedeelte daarvan is bovendien niet echt duurzaam, omdat het afkomstig is uit biomassa, zoals houtpellets en houtsnippers.

Voor de Partij voor de Dieren is het verstoken van hout geen oplossing voor het energievraagstuk, omdat dat niet duurzaam is. Voor het stoken van hout is massale boskap en vervuilend transport nodig en door de stook komen er fijnstof en andere ongezonde stoffen in de lucht. Toch krijgen kolencentrales van de overheid subsidie om over te stappen naar 100% biomassa en ook het stoken van houtpellets door burgers wordt gesubsidieerd. De Partij voor de Dieren wil dat het stoken van hout niet als duurzaam wordt bestempeld en niet langer wordt gesubsidieerd. De overstap naar écht duurzame energiebronnen, zoals wind en zon, moet daarentegen zo snel mogelijk plaatsvinden. Daarbij moet uiteraard wel worden gelet op de gevolgen voor mens, dier en natuur.

Biobrandstoffen zijn vooral afkomstig uit voedsel en ze zijn daarom geen duurzaam alternatief voor fossiele brandstoffen. De Partij voor de Dieren is tegen voedsel in de tank; voedsel zou geen onderdeel van brandstof moeten zijn. Biobrandstoffen uit voedselgewassen bedreigen de voedselvoorziening, zorgen voor ontbossing en dragen bij aan de opwarming van de aarde. Biodiesel uit voedsel stuit gemiddeld twee keer zo veel CO₂ uit als fossiele diesel, en biodiesel uit palmolie zelfs drie keer zo veel.

Voor de Partij voor de Dieren zijn biobrandstoffen alleen een alternatief voor fossiele brandstoffen als ze voldoen aan strenge duurzaamheidseisen, waarmee in ieder geval het gebruik van voedselgewassen wordt uitgesloten. We moeten ons transport vooral verduurzamen door schoon verkeer te stimuleren. Dat betekent meer en beter openbaar vervoer, vervuilend autoverkeer beperken en fietsers en voetgangers ruim baan geven.

Microplastics komen eigenlijk overal om ons heen voor en breken niet of nauwelijks af. Er wordt geschat dat volwassen mensen jaarlijks ongeveer een creditcard aan microplastics binnenkrijgen, doordat we de deeltjes inademen, opeten of opdrinken. Microplastics kunnen de gezondheid schaden. Zo zorgt een grote hoeveelheid plasticsdeeltjes in dieren onder andere voor ontstekingsreacties en problemen in de spijsvertering, nierfunctie en vruchtbaarheid.

Micro- en nanoplastics worden aan bepaalde producten bewust toegevoegd, bijvoorbeeld cosmetica en verzorgingsproducten. Bij andere producten komen de plasticdeeltjes onbedoeld vrij, zoals bij het wassen van synthetische kleding, het gebruik van schurende reinigingsmiddelen en verf, en slijtage van autobanden. Ook plastic zwerfaval valt uit elkaar in een enorme hoeveelheid microplastics. Microplastics komen vervolgens in het milieu terecht en belanden via onze rivieren in de zeeën en oceanen, waar ze bijdragen aan de plastic soep. Slecht voor het leven in zee en slecht voor de mens.

De Partij voor de Dieren wil stevige maatregelen gericht op het voorkomen van microplastics in het milieu, zoals een verbod op micro-en nanoplastics in cosmetica en verzorgingsproducten, regels voor kleding- en wasmachinefabrikanten om vrijkomen van synthetische vezels in het water tegen te gaan en een nationaal verbod op plastic in sigarettenfilters.