Buiten­lands beleid en defensie

Belastingontduiking en -ontwijking moeten worden aangepakt, te beginnen in Nederland en in nauwe samenwerking met andere EU-lidstaten. Alle belastingafspraken (tax rulings, zoals die met Starbucks, Shell en Ikea) zullen openbaar moeten worden. De PvdD wil een einde aan de fiscale aftrekbaarheid van rente en royalties die betaald zijn aan hybride rechtspersonen. Ook dient de deelnemingsvrijstelling afgeschaft te worden. Er moet een bronbelasting komen op rente, royalties en dividenden.

Ontwikkelingslanden moeten geholpen worden om de belastingen te ontvangen waar ze recht op hebben. Bedrijven (multinationals) zullen verplicht worden om transparantie te geven over de belastingen die zij betalen.

De Partij voor de Dieren vindt dat de Tweede Kamer niet meer vertrouwelijk moet worden ingelicht over deze belastingdeals, maar in alle openheid. Door deze vertrouwelijkheid wordt het werk van de parlementariërs ernstig bemoeilijkt, omdat de informatie die in vertrouwelijkheid wordt gedeeld niet meer kan worden gebruikt bij openbare debatten. De Partij voor de Dieren neemt niet deel aan dit soort vertrouwelijke bijeenkomsten.

De markt kent geen ethiek. Daarom moet de overheid kwetsbare waarden beschermen bij alle economische activiteiten. In de wereldvrijhandel dragen ontwikkelingslanden vaak de lasten, maar zelden de lusten. Dierenwelzijn, volksgezondheid, milieu en duurzaamheid worden op grote schaal ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Mensenrechten moeten wijken voor het economisch gewin van de grootschalige wereldhandel. Kinderarbeid, moderne slavernij, onleefbare lonen en werktijden, onveilige werkomstandigheden, verbod op vakbondsvorming en andere vormen van uitbuiting zijn nog steeds aan de orde van de dag. De positie van ontwikkelingslanden in de wereldhandel moet daarom versterkt worden.

Dat betekent dat Nederland zich hard zal moeten maken voor een wijziging van de voorwaarden van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) zodat maatschappelijke waarden bepalend zijn voor de wereldhandel. Ontwikkelingslanden moeten de mogelijkheid krijgen om hun markten (tijdelijk) af te schermen en om hun producten zelf te bewerken voor export. Alle landen moeten zelf kunnen beslissen over het instellen van importbeperkingen van producten die ten koste van mens, dier of milieu zijn geproduceerd.

De Partij voor de Dieren wil een verantwoorde vrijhandel. Vrijhandel mag geen doel op zich zijn, maar moet worden ingezet als middel voor welvaart en welzijn. Vrijhandelsakkoorden kunnen alleen worden gesloten met democratische rechtsstaten waar de mensenrechten gerespecteerd worden en waar producten onder dier-, natuur- en milieuvriendelijke omstandigheden geproduceerd zijn. Kinderarbeid en uitbuiting van werknemers zijn onacceptabel en worden actief bestreden.

Ontwikkelingslanden moeten meer invloed krijgen op het beleid van het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldbank. Op dit moment zijn de onderhandelingen over vrijhandelsverdragen niet transparant en ondemocratisch. De onderhandelingen worden geregeerd door machtige lobbygroepen van het bedrijfsleven. Maatschappelijke organisaties worden stelselmatig geweerd. Ook dat is onaanvaardbaar.

De Partij voor de Dieren wil dat Nederland het voortouw neemt in de ontwikkeling van een internationaal juridisch kader voor het gebruik van bewapende drones (onbemande vliegtuigen).

De Partij voor de Dieren wijst het bezit en gebruik van kernwapens af. We achten het gebruik van dergelijke wapens inhumaan, daar bestaan geen rechtvaardigingsgronden voor.

Nederland moet werken aan een universeel verbod op het gebruik van elke vorm van uranium in wapens en zich inzetten voor een alomvattend verbod op kernwapens. De nog aanwezige kernwapens dienen op korte termijn uit Nederland verwijderd te worden.

De Partij voor de Dieren wil dat milieu- en mensenrechtenactivisten hulp en bescherming krijgen van Nederlandse ambassades als dat nodig is. Nederland moet hen ook helpen bij het krijgen van toegang tot de rechter. Daarnaast moet Nederland ervoor pleiten om ecocide toe te voegen aan de misdrijven die voor het Internationaal Strafhof gebracht kunnen worden, om zo bedrijven en landen die het milieu ernstige schade toebrengen te kunnen vervolgen.

Nederland moet zich op het gebied van internationale bondgenootschappen en missies loyaal opstellen naar haar bondgenoten, maar moet wel altijd haar eigen afwegingen maken waarbij niet geopolitieke overwegingen de doorslag geven, maar mededogen en duurzaamheid. In dat beleid passen opbouwmissies in het kader van ontwikkelingssamenwerking veel beter dan militaire missies, ook wanneer die een opbouwcomponent kennen. Wij willen dat het buitenlandse beleid erop gericht is de oplopende spanningen in de wereld te verminderen. Het is noodzakelijk om steeds de oorzaken van de spanningen en conflicten te onderzoeken en niet louter te reageren op het geweld dat door dieper liggende oorzaken wordt opgewekt. Daarmee ontstaan vicieuze cirkels van geweld die mensen tot steeds extremere opvattingen en daden brengen. De voedingsbodem voor geweld en internationale politieke en militaire conflicten dient te worden weggenomen en voor de Partij voor de Dieren is het evident dat Nederland daarin eerder een rol vervult dan in deelname aan militaire missies. Daarom wil de Partij voor de Dieren dat Nederland niet meewerkt aan NAVO-gevechtsmissies en zich terugtrekt uit Mali. Nederland moet de volledige zeggenschap behouden over de eigen krijgsmacht. Daarnaast moet de leeftijd waarop onze militairen uitgezonden mogen worden op missies verhoogd worden van 18 naar 21 jaar.

De Partij voor de Dieren is tegen de aankoop van de peperdure JSF-straaljagers. De straaljagervloot moet verkleind worden en kan op termijn gemoderniseerd worden.

De Partij voor de Dieren ziet de NAVO vooral als een verdediger van geopolitieke belangen, die lang niet altijd worden ingegeven door de door ons gekoesterde begrippen duurzaamheid en mededogen. Nederland moet daarom kiezen voor een meer autonome en kritische positie binnen de NAVO.

De vele bilaterale belasting- en investeringsverdragen die Nederland heeft gesloten moeten doorgelicht worden op hun effecten voor milieu en het ontstaan van belastingconcurrentie tussen landen om bedrijven aan te trekken ten laste van de burger.

De Partij voor de Dieren veroordeelt de inval van Rusland in Oekraïne sterk. We zijn solidair met de Oekraïense bevolking en staan pal voor hun soevereiniteit en zelfbeschikkingsrecht.

Het is van belang om als EU-lidstaten Oekraïense bevolking steun te blijven bieden zodat zij zichzelf kan verdedigen en daarbij ook gezamenlijk met andere landen op te trekken.

Sancties
We steunen de sanctiepakketten waar de EU tot nu toe mee is gekomen, maar wat de Partij voor de Dieren betreft kan daar wel een tandje bij. Het economische belang van Europese lidstaten moet ondergeschikt zijn aan het belang van de Oekraïense bevolking en de internationale rechtstaat. Rusland heeft zich jarenlang kunnen voorbereiden op mogelijke sancties vanuit de internationale gemeenschap. Helaas wegen EU-lidstaten de eigen belangen nog steeds mee in onderhandelingen over sanctiepakketten. Het heeft daardoor te lang geduurd voordat de EU-lidstaten met daadkrachtige sancties kwamen. De import van olie en gas had al veel eerder gestopt moeten worden. Door de lange overgangsperiode heeft Rusland zich nu kunnen voorbereiden op Westerse sancties en droeg de import van Russisch olie en gas door Europa nog lang bij aan de oorlogskas van Poetin. Zelfs nu nog importeert Nederland LNG uit Rusland en zijn er nog Nederlands bedrijven actief in Rusland. Wat de Partij voor de Dieren betreft stopt Nederland hier helemaal mee en verlaten Nederlandse bedrijven Rusland per direct.

Einde aan gasafhankelijkheid
Daarnaast moeten we ervoor zorgen dat we in de EU niet langer afhankelijk zijn van dubieuze regimes voor onze energievoorziening. Jarenlang hebben Westerse landen elke dag honderden miljoenen euro’s overgemaakt naar Poetin vanwege de afhankelijkheid van gas. Nu worden deze importen verschoven naar landen als Qatar en Saudi-Arabië. Dit is zowel moreel als praktisch gezien onwenselijk. We moeten de energietransitie versnellen. Het kabinet moet nu met een concreet afschakelplan komen om het gasverbruik van grootverbruikers te minimaliseren. De rozenkwekerij en kunstmestfabriek hebben nu geen prioriteit. Ook voor klimaatvrede is dit de beste stap vooruit.Ruimhartige hulp voor vluchtelingen uit Oekraïne.

Tot slot vindt de Partij voor de Dieren dat Nederland ruimhartige hulp moet bieden aan mensen die zijn gevlucht voor oorlogsgeweld. Dat betekent het geven van noodhulp aan buurlanden van Oekraïne om humanitaire opvang mogelijk te maken én het organiseren van extra opvang voor Oekraïense vluchtelingen in Nederland.

De Partij voor de Dieren vindt dat Nederland strengere regels moet stellen voor de import van grondstoffen waarvan de winning of productie schade kan toebrengen aan mensen, dieren, milieu of de natuur. Deze regels moeten gelden voor ruwe grondstoffen én (half)fabricaten. Vaak verhandelde grondstoffen zoals soja, palmolie, koper en kolen, moeten op de lijst van conflictmaterialen komen, waarvoor strenge criteria moeten komen in het internationale handelsverkeer. Ook zoet water moet op deze lijst komen.

De PvdD wil af van het vrijblijvende karakter van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Naast een MVO-toezichthouder moeten er duidelijke afspraken komen over rapportage van inspanningen en resultaten door bedrijven.

Bedrijven moeten verplicht worden om mensenrechtenschendingen (inclusief kinderarbeid), milieuvervuiling, dierenwelzijnsaantasting en biodiversiteitsverlies in hun ketens te identificeren, te voorkomen en aan te pakken.

Grote bedrijven moeten verplicht inzicht geven in de herkomst van de materialen die zij gebruiken en de omstandigheden in de productieketen. Ze moeten jaarlijks een winst- en verliesrekening publiceren voor mensen, dieren, natuur, milieu en klimaat.

Producten die in Nederland of de EU worden ingevoerd moeten minimaal aan dezelfde milieu- en dierenwelzijnseisen voldoen als producten die hier geproduceerd worden. Ook moet minimaal de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens zijn gerespecteerd in het arbeidsproces. Producenten in ontwikkelingslanden moeten hulp krijgen om aan deze eisen te voldoen.

Nederland moet producten gaan weren die zijn geproduceerd ten koste van mensen, dieren of milieu en moet zich er in Brussel hard voor maken dat lidstaten dat onderling ook kunnen doen met onethische producten zoals ganzen- en eendenlever (foie gras) uit Frankrijk, Spanje, Bulgarije en Hongarije. De export van veehouderijsystemen en producten die in Nederland zelf niet zijn toegestaan moet verboden worden.

De Partij voor de Dieren wijst elke vorm van niet te rechtvaardigen geweld af, of dat nu komt vanuit Israël of vanuit organisaties die gevestigd zijn in de Gazastrook.

We pleiten voor een twee-staten-oplossing en elke partij die een vreedzame weg om te komen tot deze oplossing blokkeert of frustreert, moet hard worden aangepakt met economische en politieke sancties. Terechtwijzing en het daaraan verbinden van economische en politieke gevolgen is het enige werkzame wapen tegen misstanden als deze.

De Partij voor de Dieren wil op het gebied van defensie in beginsel geen gevechtsmissies. Om conflicten te voorkomen moeten we de aarde duurzaam beheren en zorgen voor een rechtvaardige verdeling van voedsel en hulpbronnen. Militair ingrijpen is zelden een oplossing en leidt vaak tot een verergerd conflict, ten koste van talloze mensenlevens. Missies moeten gericht zijn op een eerlijker verdeling van natuurlijke hulpbronnen van de aarde. Daarom steunt de Partij voor de Dieren wel vredesoperaties van de Verenigde Naties als deze legitiem, proportioneel en effectief zijn. Nederland moet daarnaast de volledige zeggenschap over haar eigen krijgsmacht behouden en de leeftijd waarop militairen uitgezonden mogen worden moet verhoogd worden van 18 naar 21 jaar. Defensie moet zich op iedere wijze onthouden van het actief rekruteren van minderjarigen, ook in het kader van voorbereidende militaire opleidingen.

De Partij voor de Dieren wil geen vrijhandel ten koste van milieu, dierenwelzijn, voedselzekerheid en mensenrechten.

Voor de Partij voor de Dieren is handel ondergeschikt aan moraal. Mensenrechten en duurzaamheid mogen niet wijken voor economische kortetermijnbelangen. De Partij voor de Dieren is tegen vrijhandelsakkoorden omdat deze de democratie ondermijnen en grote negatieve gevolgen kunnen hebben voor het milieu, dierenwelzijn, volksgezondheid en voor de keuzevrijheid van consumenten.

De Partij voor de Dieren maakt zich grote zorgen over het vrijhandelsakkoord tussen de Europese Unie en Canada, het zogenaamde CETA. Zeker op het gebied van landbouw en voedsel zal dit verdrag verstrekkende gevolgen hebben voor milieu, dierenwelzijn, volksgezondheid en de keuzevrijheid van consumenten. Zo maakt het verdrag het onmogelijk om nog voorwaarden te stellen aan de producten die vanuit Canada de EU binnen komen. De productiestandaarden in Canada wat betreft klimaat, milieu, dierenwelzijn, arbeidsrechten én voedselveiligheid liggen veel lager dan in Europa. Zo mag er in Canada landbouwgif gebruikt worden dat in de EU verboden is. Dit leidt ook tot oneerlijke concurrentie voor de Nederlandse boeren, die wél aan de Europese standaarden moeten voldoen. Bovendien werd uit geheime documenten duidelijk dat Canadese ambtenaren in besloten verdragscomités lobbyen voor het verlagen van de Europese standaarden wat betreft voedselveiligheid. Dat vindt de Partij voor de Dieren onaanvaardbaar.

Daarnaast bevat CETA extra bescherming voor investeerders via de zogenaamde ICS (Investment Court System) -clausule. Deze clausule geeft bedrijven het recht om staten aan te klagen voor bijvoorbeeld klimaatbeleid, wanneer dit de economische belangen van het bedrijfsleven schaadt. Dit gaat buiten de nationale rechter om en leidt tot een ondermijning van democratisch tot stand gekomen wetten en regels die op dit moment gelden in Nederland en in de EU. De democratische mogelijkheden voor herziening of aanscherping van beleid worden ernstig beperkt. Nederland weet hier alles van: energiereuzen RWE en Uniper dienden miljardenclaims in tegen Nederland via het Energiehandvestverdrag met eenzelfde claimsysteem, omdat we besloten te stoppen met steenkool. Onze eigen regels en onze eigen rechters worden hierdoor buitenspel gezet voor het economische belang van multinationals. De Partij voor de Dieren is fel tegen investeerdersbeschermingsclausules.

De Partij voor de Dieren vindt dat als er toch vrijhandelsverdragen worden afgesloten door de EU, lidstaten daarover altijd het laatste woord moeten hebben. Er zal dan een bindend referendum worden georganiseerd. Daarnaast vinden wij dat bestaande vrijhandelsakkoorden en associatieakkoorden waarin Nederland partner is, herzien moeten worden.

De Partij voor de Dieren luidde als eerste partij in het parlement de noodklok over deze vrijhandelsverdragen. In diverse debatten hebben we steeds aandacht gevraagd voor de grote gevolgen die het afsluiten van handelsverdragen zal hebben voor het milieu, voor dierenwelzijn, voor de Europese landbouwsector, voor onze privacy, voor landen in het Mondiale Zuiden en andere zeer ongewenste effecten.

Hieronder vindt u een selectie van onze debatbijdragen en voorstellen over vrijhandelsverdragen. U kunt er op rekenen dat de Partij voor de Dieren zich krachtig zal blijven verzetten tegen het handelsakkoord tussen Canada en de EU.

• Bijdrage Teunissen aan debat over de Raad Buitenlandse Zaken / Handel van 3 juni
• Bijdrage Ouwehand aan debat over het coalitieakkoord
  
• Motie Teunissen c.s. over niet instemmen met het verlagen van importtarieven, het verruimen van quota en andere liberalisering van landbouwproducten
  

De Partij voor de Dieren wil dat de handel in wapens en investeringen in de productie van wapens fors aan banden gelegd worden. Nederland moet zich – ook binnen de EU – inzetten voor naleving van verdragen tegen landmijnen en clustermunitie en voor wereldwijde regulering van de wapenhandel. Het wapenexportbeleid moet zo aangescherpt worden dat er vanuit Nederland en de EU geen wapens geleverd worden aan repressieve en autoritaire staten die mensenrechten schenden. Ook moet er een zwarte lijst komen van landen en bedrijven waaraan geen halffabricaten en onderdelen van chemische en nucleaire wapens en oorlogsvoering met bacteriën, virussen et cetera geleverd mogen worden.